Open Access Advocate

Verpanding van het recht op teruggaaf van btw: een aantrekkelijke vorm van zekerheid?

• Samenvatting

  Bij het aantrekken van een financiering wordt een schuldenaar meestal verplicht om zekerheid te geven over zijn activa. Zekerheid kan worden verstrekt over een specifiek vermogensbestanddeel of over een bepaald type activa. In die laatste categorie vallen vorderingen van de schuldenaar op de Belastingdienst uit hoofde van de Wet op de omzetbelasting 1968 (Wet OB). Ingevolge de Wet OB is een ondernemer verplicht om gedurende een tijdvak in zijn administratie de door hem in rekening gebrachte en terug te vragen belasting toegevoegde waarde (btw) bij te houden. Aan het einde van het tijdvak is sprake van een vordering op of een schuld aan de Belastingdienst. In dit artikel wordt de vraag beantwoordt of verpanding van het recht op teruggaaf van btw een aantrekkelijke vorm van zekerheid is.

• Auteursinformatie

  Mr. M. Broere

  Mr. M. (Michelle) Broere is advocaat bij Loyens en Loeff te Amsterdam.

Uitwinning van zekerheidsrechten in vrijheid

• Samenvatting

  Ook pand- en hypotheekhouders worden geconfronteerd met beperkingen bij de uitwinning van hun onderpand. Een tweetal daarvan wordt besproken: de toerekening van de opbrengst van een onderneming (inclusief goodwill) aan het meeverkochte onderpand en de bevoegdheid van de curator in faillissement tot het stellen van een termijn voor uitwinning.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. J.J. van Hees

  Prof. mr. J.J. van Hees is advocaat bij RESOR en als hoogleraar Financiering, Zekerheden en Insolventie verbonden aan het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht van de Radboud Universiteit Nijmegen.

De faillissementscurator en vrijheid

• Samenvatting

  De auteurs verkennen de grenzen aan de beleidsvrijheid van de faillissementscurator. Aan de hand van drie ontwikkelingen wordt onderzocht wanneer sprake is van ‘regels’, bij overtreding waarvan de curator persoonlijk aansprakelijk is. De auteurs signaleren een toename aan richtlijnen en een toename aan onduidelijkheid over hoe die op te vatten.

• Auteursinformatie

  Mr. H.M.D. Bentfort van Valkenburg

  Mr. H.M.D. Bentfort van Valkenburg is advocaat bij DVDW te Den Haag.

  Mr. J.H.M. van de Wiel

  Mr. J.H.M. van de Wiel is advocaat bij DVDW te Den Haag.

Schadeclaims en de vrijheid van meningsuiting

Ierse toestanden in Nederland?

• Samenvatting

  De auteurs onderzoeken aan de hand van de jurisprudentie hoe de toekenning van hoge schadevergoedingen wegens onrechtmatige perspublicaties zich verhoudt met de vrijheid van meningsuiting. In dat verband besteden zij aandacht aan het zogenoemde chilling effect. Ook komt aan de orde hoe de rechter omgaat met hoge schadevergoedingen in het buitenland.

• Auteursinformatie

  Mr. O.G. Trojan

  Mr. O.G. Trojan is advocaat bij Bird & Bird in Den Haag.

  Mr. drs. W. Kroeze

  Mr. drs. W. Kroeze is advocaat bij Bird & Bird in Den Haag.

Oude wijn in nieuwe zakken: over de oorsprongsmarkering van levensmiddelen uit de door Israël bezette gebieden

• Samenvatting

  In de onderhavige prejudiciële zaak is het Hof van Justitie voor het eerst verzocht om een uitspraak over de uitlegging van de bepalingen van Verordening (EU) nr. 1169/2011 over de vermelding van het ‘land van oorsprong’ en de ‘plaats van herkomst’ met betrekking tot levensmiddelen die uit de door Israël sinds 1967 bezette gebieden afkomstig zijn. In het op 12 november 2019 gewezen arrest in de de zaak Organisation juive européenne en Vignoble Psagot heeft het Hof van Justitie geoordeeld dat uit deze verordening volgt dat op levensmiddelen die afkomstig zijn uit een door Israël bezet gebied, niet alleen dit gebied maar tevens, wanneer die levensmiddelen afkomstig zijn uit een plaats die of een geheel van plaatsen dat een Israëlische nederzetting binnen dat gebied vormt, deze herkomst moet worden vermeld. In deze bijdrage worden de achtergronden en gevolgen van deze uitspraak nader toegelicht.
  HvJ 12 november 2019, zaak C-363/18, ECLI:EU:C:2019:954 (Organisation juive européenne en Vignoble Psagot)

• Auteursinformatie

  Mr. K.P. Olsthoorn

  Mr. K.P. (Kornel) Olsthoorn is advocaat bij Jones Day te Amsterdam.

Het recht van de onterfde legitimaris op informatie over de periode vóór het overlijden van de erflater uit hoofde van artikel 4:78 lid 1 BW

• Samenvatting

  In dit artikel onderzoeken de auteurs de positie van de onterfde legitimaris als schuldeiser van de nalatenschap (art. 4:7 lid 1 sub g BW), aan wie door de erfgenamen c.q. executeur, ondanks aanspraak daarop ex artikel 4:78 lid 1 BW, inzage in en afschrift van alle bescheiden die hij voor de berekening van zijn legitieme portie nodig heeft, wordt onthouden, nu geen c.q. onvolledige informatie wordt verstrekt. Aan de hand van een aantal recente uitspraken wordt onderzocht welke omstandigheden voor de onterfde legitimaris bepalend kunnen zijn voor de reikwijdte van de informatieplicht, zoals die voor de erfgenamen c.q. executeur voortvloeit uit artikel 4:78 BW.

• Auteursinformatie

  Mr. F.W. Brans

  Mw. Mr. F.W. Brans is senior jurist bij AD Advocaten te Amsterdam.

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers is advocaat bij AD Advocaten te Amsterdam.

De vordering van de benadeelde partij in het strafproces: de Hoge Raad geeft college

Bijdrage naar aanleiding van het overzichtsarrest van de Hoge Raad van 28 mei 2019, ECLI:NL:HR:2019:793

• Samenvatting

  Het artikel bespreekt naar aanleiding van het overzichtsarrest van de Hoge Raad de belangrijkste aandachtspunten die bij de beoordeling van de vordering van de benadeelde partij een rol kunnen spelen, en gaat in op het belang van de uitspraak. Het arrest draagt bij aan de rechtseenheid tussen strafrechters en hun civiele collega’s, maar biedt ook aanknopingspunten voor creatieve vorderingen en procestactiek. De relevantie van het arrest zit verder in de onderstreping door de Hoge Raad dat een inhoudelijke beoordeling van de vordering in het strafproces voor de benadeelde partij van groot belang is.

• Auteursinformatie

  Mr. A.J.J.G. Schijns

  Mr. A.J.J.G. Schijns is advocaat bij Beer advocaten te Amsterdam en onderzoeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij doet promotieonderzoek naar de compensatie van misdrijfschade.

Het consultatievoorstel modernisering personenvennootschappen

Een overzicht met kanttekeningen

• Samenvatting

  Al meerdere decennia is de wetgever met vele temporaire onderbrekingen bezig het personenvennootschapsrecht, dat in essentie nog uit 1838 stamt, te moderniseren. Een aantal legislatieve aanzetten daartoe is in de loop der jaren om uiteenlopende redenen gesneefd. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid heeft dit onderwerp nu weer opgepakt. Op 21 februari 2019 heeft het een ambtelijk voorontwerp voor een nieuwe wettelijke regeling van het personenvennootschapsrecht met een daarbij behorend voorontwerp-memorie van toelichting in consultatie gebracht. De consultatie is inmiddels gesloten. De hoofdlijnen van dit consultatievoorstel zullen in dit artikel worden beschreven, voorzien van een enkele kanttekening.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. A.J.S.M. Tervoort

  Mr. dr. A.J.S.M. (Arie) Tervoort is advocaat of counsel bij Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn te Den Haag en fellow bij het aan de VU Amsterdam verbonden Zuidas Instituut voor Financieel recht en Ondernemingsrecht (ZIFO) te Amsterdam.

Welke gevolgen kan deelfraude hebben voor de vordering van de claimant op de aansprakelijke partij en diens verzekeraar?

HR 6 juli 2018, ECLI:NL:HR:2018:1103

• Samenvatting

  De Hoge Raad heeft duidelijk gemaakt dat de regel uit het verzekeringsrecht dat (deel)fraude tot algeheel verval van het recht op uitkering kan leiden (art. 7:941 lid 5 BW), niet analoog toegepast kan worden in de personenschadepraktijk als de claimant tegenover de verzekeraar van de aansprakelijke partij (deel)fraude pleegt. Is een aan artikel 7:491 lid 5 BW verwante wettelijke regel voor de personenschadepraktijk daarom nodig en wenselijk, of bestaan er al voldoende mogelijkheden om (deel)fraude effectief te sanctioneren?

• Auteursinformatie

  Mr. J.G. Keizer

  Mr. J.G. Keizer is advocaat bij SAP Letselschade Advocaten te Amersfoort.

Vergeving bij onwaardigheid

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt de balans opgemaakt van vijftien jaar ondubbelzinnige vergeving in het erfrecht. Ondubbelzinnige vergeving moet volgens de wetgever niet te lichtvaardig worden aangenomen. Een enkel stilzitten na kennisneming van de grond der onwaardigheid is bijvoorbeeld onvoldoende. Ondubbelzinnig betekent echter niet dat de vergeving expliciet moet geschieden. De vergeving kan ook worden afgeleid uit gedragingen of verklaringen van de erflater. Hierbij valt te denken aan het uitspreken van de wens tot hereniging of de benoeming van de onwaardige tot erfgenaam. Is voor de notaris niet duidelijk of sprake is van vergeving, dan is het advies aan te sturen op de benoeming van een vereffenaar.

• Auteursinformatie

  Mr. M. de Vries

  Mr. M. de Vries is werkzaam bij Noordhof advocatuur te Groningen.

Verhaalsfrustratie door en met een SPF: enige beschouwingen naar aanleiding van het arrest Resort of the World/Maple Leaf (HR 7 oktober 2016, ECLI:NL:HR:2016:2285, NJ 2017/124)

• Samenvatting

  In deze bijdrage staat het arrest HR 7 oktober 2016, ECLI:NL:HR:2016:2285, NJ 2017/124 (Resort of the World/Maple Leaf) centraal. Alvorens het arrest te bespreken, zal worden ingegaan op het leerstuk van de vereenzelviging in algemene zin, waarbij de in dat kader belangrijke arresten HR 9 juni 1995, NJ 1996/213 (Krijger/Citco) en HR 13 oktober 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA7480, NJ 2000/698, m.nt. J.M.M. Maeijer (Rainbow) aan bod zullen komen. Geconcludeerd kan worden dat er klemmende redenen moeten zijn om aan de afzonderlijke identiteit van een rechtspersoon voorbij te gaan. Tevens wordt in het arrest bevestigd dat de formele hoedanigheid van de handelende persoon niet beslissend is voor de vraag van toerekening van kennis en dat voor terughoudendheid bij de toerekening van zogeheten interne kennis aan een rechtspersoon geen plaats is.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. P.S. Bakker

  Mr. dr. P.S. Bakker is werkzaam bij Spigt Dutch Caribbean en tevens verbonden aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.

De opmars van de bestuurlijke boete in het omgevingsrecht

• Samenvatting

  Auteur gaat in op de opmars van de bestuurlijke boete in het omgevingsrecht. Michiels heeft met zijn wetenschappelijke werk in belangrijke mate aan deze opmars en de ‘route’ van die opmars bijgedragen. In haar artikel laat auteur zien dat de bestuurlijke boete steeds meer voet aan de grond krijgt in het omgevingsrecht.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. A.B. (Aletta) Blomberg

  Mr. dr. A.B. Blomberg is advocaat-partner, gespecialiseerd in het omgevingsrecht, bij ngnb advocaten in Amsterdam. Van 1 maart 2010 tot 1 maart 2016 was zij in deeltijd als bijzonder hoogleraar Rechtshandhaving verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Samen met Lex Michiels en Gerdy Jurgens publiceerde zij vorig jaar het handboek Handhavingsrecht.

De Governancecode Zorg 2017

Wondermiddel, doekje voor het bloeden of een geschikt instrument?

• Samenvatting

  Op 15 december 2016 is de Governancecode Zorg 2017 aangeboden aan de cliëntenorganisaties binnen de zorg. De auteurs van dit artikel houden deze Code tegen het licht en vergelijken deze met de Zorgbrede Governancecode 2010 en de Corporate Governancecode 2016. Voorts beantwoorden zij de volgende vragen: (a) draagt de Code op een adequate wijze bij aan de vier speerpunten van het beleid van de minister van VWS; (b) hoe vernieuwend is de Code; (c) wat moet er in de bestuurskamer en de kamer van de raad van toezicht veranderen; en (d) vergroot de Code het aansprakelijkheidsrisico voor bestuurders en leden van de raad van toezicht?

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.J. Oostwouder

  Prof. mr. W.J. Oostwouder is hoogleraar Bedrijfsfinancieel Recht aan de Universiteit Utrecht, advocaat bij Loyens & Loeff en lid van het Zorgteam van dit kantoor en directeur/eigenaar van Meer Kennis, Juridische en Governance Opleidingen te Hoofddorp.

  Mr. F.L. Leijdesdorff

  Mr. F.L. Leijdesdorff is advocaat partner bij het Zorgteam van Loyens & Loeff.

Het recht van de legitimaris op informatie over de periode voor het overlijden van de erflater

• Samenvatting

  In dit artikel onderzoeken de auteurs of en in hoeverre de legitimaris belang heeft bij en recht heeft op inzage in de financiële situatie (waaronder bankafschriften) van de erflater over de periode vóór het overlijden van de erflater. Tevens wordt onderzocht of er daarbij verschil bestaat tussen het belang bij en recht op informatie voor de legitimaris-niet-erfgenaam bij het doen van een beroep op de legitieme portie en de inkorting en dat van de legitimaris-erfgenaam. Ten slotte onderzoeken de auteurs of de wet beschikt over sanctiemiddelen wanneer het recht op informatie van de legitimaris wordt geschonden en in hoeverre de bescherming van de legitimaris-niet-erfgenaam zich verhoudt tot de bescherming van de legitimaris-erfgenaam.

• Auteursinformatie

  Mr. F.W. Brans

  Mr. F.W. Brans is senior jurist bij AD Advocaten te Amsterdam.

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers is advocaat bij AD Advocaten te Amsterdam.

Strafrecht en de (kwaliteit van) zorg

Een benadering vanuit de gezondheidsrechtelijke praktijk

• Samenvatting

  Wat is het effect van het gebruik van het strafrecht in de zorg op de kwaliteit van zorg? Bij een vergelijking van de jurisprudentie in tucht- en strafzaken lijkt de strafrechter bij hetzelfde feitencomplex grondiger onderzoek te doen. Vanuit die optiek is het feit dat er, mede ten gevolge van een onvoldoende instroom van zaken bij het OM, weinig levensdelicten in de zorg strafrechtelijk worden getoetst een gemiste kans. Die instroom zou wellicht beter kunnen worden gewaarborgd door een meldingsprocedure bij IGZ met een ‘doormelding’ aan het OM van potentiële levensdelicten in de zorg, vergelijkbaar met de meldingsprocedure euthanasie.

• Auteursinformatie

  Mr. W.R. Kastelein

  Willemien Kastelein is advocaat/partner bij Nysingh advocaten en notarissen te Zwolle.

Doorvoer counterfeit strafbaar; koerswijziging van het strafrecht

• Samenvatting

  Curaçao en Aruba spelen een belangrijke rol als spil voor doorvoer van goederen tussen Europa, Azië en de Verenigde Staten. Derhalve is het van belang dat er goede handhaving plaatsvindt op de havens van Curaçao en Aruba. De vele voorvallen van doorvoer van counterfeit heeft geresulteerd in een intensief onderzoek welke geleid heeft tot de ontdekking van de wijziging van het Wetboek van Strafrecht. Deze zorgt ervoor dat de merkhouders meer bescherming toekomt op Curaçao en Aruba dan voorheen. Met alleen de wijziging alleen zijn we er nog niet maar het opent wel mogelijkheden.

• Auteursinformatie

  Mr. A.C. Alberto

  Mw. mr. A.C. Alberto is oprichter en eigenaar van ACA Legal Advice te ’s-Hertogenbosch in Nederland.

De overheid als verschaffer en beschermer van digitale identiteiten

• Samenvatting

  Traditioneel is de overheid leverancier van de ‘bronidentiteit’ van haar burgers, in de vorm van een paspoort of een identiteitskaart. De vraag wordt besproken of de overheid ook in de digitale wereld zo’n bronidentiteit zou moeten verschaffen en in hoeverre koppelbaarheid van onlineactiviteiten van burgers daardoor mogelijk zou moeten worden. Op de achtergrond spelen daarbij fundamentele vragen over de rol van de wetgever in de digitale wereld, in het bijzonder met betrekking tot de wens van private partijen om burgers te kunnen traceren en profileren.

• Auteursinformatie

  Prof. dr. B. Jacobs

  Prof. dr. B. Jacobs is hoogleraar computerbeveiliging aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

De vaststellingsovereenkomst met de fiscus: binding en rechtsbescherming bij een fiscaal compromis

• Samenvatting

  In dit artikel beschrijf ik eerst de vaststellingsovereenkomst met de fiscus, ook wel bekend onder de term fiscaal compromis. Vervolgens ga ik in op het aspect van de rechtsbescherming en enkele belastingbeginselen die een rol kunnen spelen. Er worden enkele wezenlijke arresten vermneld over het onderwerp.

• Auteursinformatie

  Mr. W.D. Bierens de Haan

  Mr. W.D. Bierens de Haan is verbonden aan de Kring van Leidse Repetitoren te Leiden. De Kring van Leidse Repetitoren is een particuliere onderwijsinstelling voor de Rechtenstudie en Beroepsopleidingen in Nederland; website: www.repetitoren.nl

De beloning van de commissaris: enkele fiscale aspecten

• Samenvatting

  De auteur bespreekt de fiscaal schizofrene positie van de commissaris: ondernemer voor de btw, werknemer voor de loonbelasting, wel of geen ondernemer voor de inkomstenbelasting en het bestaansrecht van de commissaris-bv.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. M.J. Oostenbroek

  Mr. drs. M.J. Oostenbroek is advocaat bij Allen & Overy LLP.

Herziening van de Richtlijn marktmisbruik: een overzicht

• Samenvatting

  In deze bijdrage behandelt de auteur het voorstel om de Richtlijn marktmisbruik om te vormen tot een verordening en aan te vullen met een richtlijn betreffende strafbaarstelling van marktmisbruik.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J. el Hannouche

  Mr. drs. J. el Hannouche is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam.