Open Access Advocate

Stealthing

• Samenvatting

  Wat is stealthing, is het (al) een strafbaar feit en zo ja en zo nee, moet het in de toekomst (ook) als verkrachting worden gekwalificeerd? In deze bijdrage zal aan de hand van de recente vervolging van twee verdachten ter zake van stealthing worden beargumenteerd dat het buitengewoon wenselijk is als de wetgever ondubbelzinnig besluit of stealthing een zedenmisdrijf behoort te zijn en zo ja, onder wat voor omstandigheden en met welke strafbedreiging.

• Auteursinformatie

  mr. B.C. (Bart) Swier

  Bart Swier is advocaat bij VVS Advocaten.

Kunst in het vermogensrecht

Redactioneel

• Samenvatting

  In dit redactioneel wordt het centrale onderwerp van dit themanummer toegelicht en wordt nader ingegaan op de bijdragen die in het nummer aan de orde komen.

• Auteursinformatie

  Mr. B. Bierman

  Mr. B. Bierman is advocaat-partner bij Finnius te Amsterdam.

  Mr. E.M. van Orsouw

  Mr. E.M. van Orsouw is partner bij Kennedy Van der Laan te Amsterdam.

  Mr. R.M. de Winter

  Mr. R.M. de Winter is raadsheer bij gerechtshof Amsterdam.

Vleermuizen en de vrienden van de rechter

• Samenvatting

  In dit redactioneel wordt ingegaan op de eerste uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State met toepassing van de amicus curiae-regeling. Het betreft de uitspraak omtrent het na-isoleren van spouwmuren en nadelige effecten voor beschermde vleermuizen.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen

  Prof. mr. G.A. van der Veen is partner en advocaat bij AKD, hoogleraar Milieurecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, arbiter bij het Nederlands Arbitrage Instituut en lid van de redactie van het Tijdschrift voor Omgevingsrecht.

Rectificatie ‘Update over de behandeling van Whiplash Associated Disorder (WAD)’, TVP 2023/2

Winstuitkering in de zorg

Een overzicht van enkele juridische ontwikkelingen op het gebied van winstuitkering in de zorg

• Samenvatting

  De discussie over de toelaatbaarheid van winstuitkering in het Nederlandse zorgstelsel is van alle tijden. Dit artikel beschrijft de historie van het huidige wettelijke winstuitkeringsverbod en de daarvan uitgezonderde categorieën van zorginstellingen. Ook vormen van toegestane winstuitkering door intramurale zorgaanbieders (onderaanneming) passeren de revue, evenals de invloed van recente wetswijzigingen (Wtza en WTZi), de lege huls-constructie en de positieve effecten van winstuitkering. De auteurs trekken de juridische houdbaarheid van het wettelijke winstuitkeringsverbod in twijfel, en stellen het onderscheid tussen intramurale en extramurale zorg in relatie tot het huidige verbod en de daarvan uitgezonderde categorieën ter discussie. Ter voorkoming van onnodig gekunstelde constructies en ter bevordering van de transparantie ligt het voor de hand het wettelijke verbod op winstuitkering op te heffen en winstuitkering uitsluitend te reguleren voor deelsectoren waarin excessen plaatsvinden, mits de voor die deelsectoren te introduceren voorwaarden (zoals aangekondigd met het wetsvoorstel Wibz) noodzakelijk en aantoonbaar proportioneel zijn.

• Auteursinformatie

  D. Hooft Graafland

  Mr. D. (Dieuwke) Hooft Graafland is advocaat in het Life Sciences & Healthcare Team bij Loyens & Loeff N.V. te Amsterdam.

  A.M.L. de Boer

  Mr. A.M.L. (Anouk) de Boer is advocaat in het Life Sciences & Healthcare Team bij Loyens & Loeff N.V. te Amsterdam.

De ‘woke’ wetgever – genderevenwicht in de top van het bedrijfsleven?

• Samenvatting

  Met ingang van 1 januari 2022 zijn het ingroeiquotum en de streefcijferregeling geïntroduceerd in het Burgerlijk Wetboek. De wetgever hoopt hiermee een evenwichtigere verhouding tussen mannen en vrouwen in de top van het bedrijfsleven te bevorderen. Na een uiteenzetting van de streefcijferregeling, het ingroeiquotum en Richtlijn (EU) 2022/2381 inzake het genderevenwicht bij beursgenoteerde ondernemingen, zal worden gekeken naar de uitwerking van deze nieuwe wetgeving in de praktijk. Hieruit zal blijken dat het ingroeiquotum al bepaalde resultaten lijkt te boeken, maar dat er zeker nog een slag valt te maken op het gebied van gender­evenwicht in de top van het bedrijfsleven.

• Auteursinformatie

  A. Retsjkina

  Mr. A. (Angélica) Retsjkina is advocaat bij Loyens & Loeff N.V. te Amsterdam.

De vrouw als voorman: lessen uit het buitenland

Een vergelijkend onderzoek naar genderdiversiteitswetgeving voor de top in het bedrijfsleven in het buitenland en de lering die de Nederlandse wetgever hieruit kan trekken

• Samenvatting

  Een ingroeiquotum en een streefcijferregeling om een evenwichtigere man-vrouwverhouding in de top van het bedrijfsleven te bereiken is niets nieuws. Andere landen in Europa zijn Nederland al voorgegaan. Deze rechtsvergelijking gaat in op de resultaten van genderdiversiteitswetgeving in Noorwegen, België en Duitsland, resulterend in aanbevelingen voor de Nederlandse wetgever.

• Auteursinformatie

  Mr. L.R. Bunk

  Mr. L.R. Bunk is advocaat te Amsterdam bij Linklaters LLP.

Naschrift bij de reactie van A.E. Smook

• Samenvatting

  Onlangs annoteerde de auteur in JOR een tweetal beschikkingen van de Ondernemingskamer over de vaststelling van de beloning van door de Ondernemingskamer benoemde functionarissen, in afwijking van de op grond van de Wet normering topinkomens geldende bezoldigingsmaxima. Smook schreef een reactie, waarbij in dit naschrift enkele kanttekeningen worden geplaatst.

• Auteursinformatie

  Mr. P.H.M. Broere

  Mr. P.H.M. Broere is advocaat bij Stibbe te Amsterdam en fellow van het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht van de Radboud Universiteit te Nijmegen.

Jurisdictieperikelen na Skanska en Sumal

• Samenvatting

  De rechtspraak worstelt met de gevolgen van de arresten Skanska en Sumal voor de toepassing van art. 8 lid 1 Brussel I-bis. Dit artikel behandelt de vragen die het gerechtshof Amsterdam voornemens is aan het Hof van Justitie van de Europese Unie te stellen.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. T.S. Hoyer

  Mr. drs. T.S. Hoyer is advocaat bij BarentsKrans te Den Haag.

Het veranderende speelveld voor procesfinanciering

• Samenvatting

  Er gebeurt de laatste tijd veel op het gebied van procesfinanciering door derden. In dit artikel staan de auteurs stil bij dit veranderende speelveld en de gevolgen daarvan voor collectieve acties in Nederland op grond van de Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie (WAMCA).

• Auteursinformatie

  Mr. J.W. Leedekerken

  Mr. J.W. Leedekerken is partner bij Van Doorne te Amsterdam.

  Mr. E.A.J. Schoenmakers

  Mr. E.A.J. Schoenmakers is advocaat bij Van Doorne te Amsterdam.

Het messenverbod

Een wetsvoorstel met toegevoegde waarde voor de aanpak van de messenproblematiek onder jongeren?

• Samenvatting

  Door de Minister van Justitie en Veiligheid is in verband met de messenproblematiek onder jongeren een wetsvoorstel ingediend ter wijziging van de Wet Wapens en Munitie inhoudende de invoering van een verbod op de verkoop van bepaalde gebruiksmessen aan minderjarigen en het dragen daarvan in de openbare ruimte. Er kunnen (materieelrechtelijke en formeelrechtelijke) vraagtekens worden geplaatst bij de toegevoegde waarde van dit wetsvoorstel. Interventies vanuit criminologisch perspectief lijken veeleer aangewezen ter oplossing van dit probleem.

• Auteursinformatie

  mr. D.J.M. (Dirk) Dammers

  Dirk Dammers is werkzaam als strafrechtadvocaat bij Cleerdin & Hamer Advocaten te Amsterdam.

  Mr. A.M. (Aimée) Timorason

  Aimée Timorason is werkzaam als strafrechtadvocaat bij Cleerdin & Hamer Advocaten te Amsterdam.

Strafbaarstelling van doxing: ontmaskeren en intimideren

Over het wetsvoorstel Strafbaarstelling gebruik persoonsgegevens voor intimiderende doeleinden

• Samenvatting

  Het wetsvoorstel Strafbaarstelling gebruik persoonsgegevens voor intimiderende doeleinden – kort gezegd: het wetsvoorstel doxing – stelt het strafbaar om persoonsgegevens van een ander te verzamelen of verspreiden met het doel om die persoon vrees aan te jagen of ernstige overlast of hinder aan te doen. Dit artikel verkent de achtergrond en reikwijdte van de voorgestelde bepaling en signaleert enkele knelpunten en geeft – waar mogelijk – een aanzet tot verbetering en verduidelijking.

• Auteursinformatie

  mr. M. (Michael) Berndsen

  Michael Berndsen is strafrechtadvocaat bij Meijers Canatan Advocaten te Amsterdam en is o.a. gespecialiseerd in cybercrime.

Voorkomen door bestraffen. De paradox van een repressieve aanpak van het fenomeen uithalers

• Samenvatting

  De Rotterdamse haven is sinds jaar en dag een belangrijke invoerplek voor de internationale handel in verdovende middelen. In het nieuws wordt breed uitgemeten hoeveel containers zijn onderschept, maar ondanks die successen bereikt toch een enorme hoeveelheid cocaïne langs die weg de Nederlandse markt. De invoer omvat verscheidene vormen van criminaliteit, die alle onder de noemer van ondermijning worden bestreden. De laatste jaren is veel aandacht gericht op de zogenoemde uithalers, veelal jonge criminelen die zich voor een geringe beloning bereid tonen de verdovende middelen uit de containers te halen en buiten het haventerrein te brengen. Om die vorm van criminaliteit te bestrijden is een nieuwe strafbaarstelling in het leven geroepen, artikel 138aa Sr. Het is echter de vraag of die nieuwe strafbaarstelling voldoende effect sorteert en sterker nog: of de repressieve aanpak van de uithalers niet juist een averechts effect heeft.

• Auteursinformatie

  mr. P.P.J. (Patrick) Van der Meij

  Patrick van der Meij is strafrechtadvocaat en partner bij Cleerdin & Hamer Advocaten. Van der Meij is tevens research fellow aan het Instituut voor Strafrecht en Criminologie aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden en redacteur van Boom Strafblad.

Voorspellers van chronische aspecifieke klachten na een verkeersongeluk

Een onderzoek onder schadebehandelaars en belangenbehartigers

• Samenvatting

  Chronische aspecifieke klachten na een verkeersongeval vormen een complex probleem. In de praktijk spreekt men veelal van whiplash. In deze studie onderzoeken de auteurs welke groep mensen risico loopt op chronische klachten om, met het oog op herstel, vroegtijdig interventies in te kunnen zetten. We hebben via de Delphi-methode naar consensus gezocht onder belangenbehartigers en verzekeraars over voorspellende factoren van chronische klachten. Op 68% van de 178 voorgelegde stellingen is consensus bereikt, met name op sociale, psychosociale, fysieke, medische en juridische factoren. Een toevoeging aan de (inter)nationale literatuur is het belang van ‘life stressors’. De aandachtspunten uit dit onderzoek kunnen worden ingezet om vroegtijdige hulp te bieden ter voorkoming van het ontwikkelen van chronische klachten.

• Auteursinformatie

  Drs. I.M. Becx

  Drs. I.M. Becx is promovenda aan de Vrije Universiteit Amsterdam en het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) en verbonden aan het Amsterdam Law and Behavior Institute (A-LAB).

  Dr. N.A. Elbers

  Dr. N.A. Elbers is universitair docent aan de Vrije Universiteit Amsterdam en onderzoeker bij het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) en verbonden aan het Amsterdam Law and Behavior Institute (A-LAB).

  Prof. mr. dr. A.J. Akkermans

  Prof. mr. dr. A.J. Akkermans is hoogleraar privaatrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam en verbonden aan het Amsterdam Law and Behavior Institute (A-LAB).

  Dr. J. Buitenhuis

  Dr. J. Buitenhuis is voorzitter van het Academisch Centrum voor Private Verzekeringsgeneeskunde en medisch adviseur in letselschadezaken.

  Mr. dr. A.J. Van

  Mr. dr. A.J. Van is advocaat en mediator bij Beer Advocaten en universitair docent aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Uitstoting van aandeelhouders in kort geding: alleen bij hoge uitzondering(?)

Beschouwingen naar aanleiding van Rb. Gelderland (vzr.) 27 januari 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:535

• Samenvatting

  Analoge toepassing van artikel 2:336 e.v. BW in kort geding. Een (niet-verschenen) buitenlandse partij wordt veroordeeld om zijn aandelen af te staan aan zijn medeaandeelhouder. Heeft de voorzieningenrechter – in de kennelijke haast om een snelle oplossing van het geschil te bewerkstelligen – deze ingrijpende maatregel niet te snel willen toewijzen?

• Auteursinformatie

  Mr. E.W.M. Rinnooy Kan

  Mr. E.W.M. Rinnooy Kan is advocaat bij AKD.

Beperkingen van de bestuursbevoegdheid

• Samenvatting

  Het is niet altijd duidelijk of de dissertatie van De Roo een standpunt inneemt ten aanzien van een bepaalde soort rechtspersoon of ten aanzien van alle rechtspersonen. Daarnaast bespreekt het artikel de mogelijkheid dat een beperking van de bestuursbevoegdheid haar grondslag vindt buiten de statuten, bijvoorbeeld in een overeenkomst.

• Auteursinformatie

  Mr. J.M. Blanco Fernández

  Mr. J.M. Blanco Fernández is advocaat te Amsterdam.

Iets over de bevoegdheid en taak van het bestuur

Naschrift bij Blanco Fernández en Huizink

• Samenvatting

  Deze bijdrage is een gecombineerd naschrift bij de bijdragen van Blanco Fernández en Huizink.

• Auteursinformatie

  Mr. K.H.M. de Roo

  Mr. K.H.M. de Roo is advocaat te Amsterdam, fellow bij het Zuidas Instituut voor Financieel recht en Ondernemingsrecht (ZIFO) en redacteur van dit tijdschrift.

Twintig jaar erfprocesrecht in de advocatenpraktijk

• Samenvatting

  De afgelopen twintig jaar is er volop geprocedeerd in erfrechtzaken. Dit blijkt regelmatig een complexe aangelegenheid. Het erfprocesrecht is daarmee in de afgelopen jaren flink gevormd door de rechtspraak. In deze bijdrage komen diverse ontwikkelingen daaromtrent aan de orde. Het betreft geen limitatieve opsomming, maar een overdenking van de in het oog springende ontwikkelingen.

• Auteursinformatie

  Mr. P.G. Knoppers

  Mw. mr. P.G. Knoppers is advocaat-partner erfrecht bij SmeetsGijbels en rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Rotterdam.

Hervorming van het appelprocesrecht: een kwestie van experimenteren?

• Samenvatting

  De herkansingsfunctie en de positieve zijde van de devolutieve werking staan in de literatuur al lange tijd ter discussie. Met de aanhoudend ‘slechte’ cijfers over doorlooptijden, een afnemende populariteit van civiele rechtspraak, de opdracht om rechtspraak ‘maatschappelijk effectief’ te laten zijn én de Tijdelijke Experimentenwet rechtspleging in de startblokken, houdt de auteur de gevoerde discussies nog eens tegen het licht. Zij bespreekt of de experimentenwet wellicht uitkomst biedt bij (vastgelopen) discussies over hervormingen in hoger beroep, en zo ja, welke experimenten dan zinvol zouden kunnen zijn.

• Auteursinformatie

  Nadine Groeneveld-Tijssens

  Prof. mr. N.E. Groeneveld-Tijssens is bijzonder hoogleraar appelrechtspraak aan Tilburg University en cassatieadvocaat bij AKD Benelux Law­yers.

‘Check your privilege’ in discriminatiezaken

In hoeverre speelt het behoren tot een meerderheids- of minderheidsgroep een rol bij de vervolging van discriminatiedelicten?

• Samenvatting

  In deze bijdrage onderzoeken de auteurs in hoeverre het feit dat een uitlating tot een minderheidsgroep – of juist tot een meerderheidsgroep – gericht is, een rol speelt bij de vervolging van discriminatiedelicten. Staat de rechter specifiek stil bij de omvang van de groep waartoe het slachtoffer behoort? Kan er sprake zijn van discriminatie als de verdachte zich richt tegen een meerderheid die een dominante stem heeft in het maatschappelijk debat? En zo ja, is vervolging ook in die gevallen wenselijk?

• Auteursinformatie

  mr. drs. T.M.D. (Tamara) Buruma

  Tamara Buruma is partner bij Prakken d’Oliveira Human Rights Lawyers.

  mr. F.T.C. (Frederieke) Dölle

  Frederieke Dölle is advocaat bij Prakken d’Oliveira Human Rights Lawyers.