Open Access Advocate

Procederen ten behoeve van de gemeenschap van nalatenschap

• Samenvatting

  In deze bijdrage besteedt de schrijver aandacht aan de vraag wie bevoegd is ten behoeve van de gemeenschap van nalatenschap te procederen. Daarbij constateert hij dat het in de praktijk regelmatig voorkomt dat (de advocaat van) een erfgenaam zich niet realiseert dat het gaat om een (rechts)vordering van de gemeenschap en er ten onrechte van uitgaat dat hij namens de erfgenaam privé dient te procederen. Bij de beantwoording van de vraag dient een aantal onderscheidingen te worden gemaakt. Allereerst of het gaat om een vordering op een derde of op een erfgenaam/deelgenoot. En ook of er eventueel een met het beheer van de vordering belaste erfrechtelijke functionaris in functie is.

• Auteursinformatie

  Prof. dr. S. Perrick

  Prof. dr. S. Perrick is advocaat te Amsterdam.

De rechten en plichten van de erfgenaam die met een legaat is belast

• Samenvatting

  Het komt regelmatig voor dat in een testament een legaat staat opgenomen. In dit artikel onderzoeken de auteurs wat de rechten en plichten zijn van de erfgenaam die met een legaat is belast en met welke ‘valkuilen’ de erfgenaam rekening moet houden. Speciale aandacht wordt daarbij besteed aan de positie van de legitimaris-erfgenaam en aan het (keuze)legaat tegen inbreng (van waarde). Pas wanneer duidelijkheid bestaat over wat de status is van het legaat bij de afwikkeling van een nalatenschap kan weloverwogen een keuze worden gemaakt tussen het al dan niet (beneficiair) aanvaarden van de nalatenschap, dan wel het verwerpen van de nalatenschap (al dan niet onder het doen van een beroep op de legitieme portie).

• Auteursinformatie

  Mr. F.W. Brans

  Mw. mr. F.W. Brans is senior jurist bij AD Advocaten te Amsterdam.

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers is advocaat bij AD Advocaten te Amsterdam.

De deur open voor redelijkheid en billijkheid bij de eenzijdige begunstiging

• Samenvatting

  Twee kinderen die begunstigden zijn van de levensverzekering van hun overleden vader procederen tegen zijn partner, die enig erfgenaam is en aanspraak maakt op de uitkering. De Hoge Raad oordeelt dat op grond van redelijkheid en billijkheid de rechtsgevolgen aan de begunstiging moeten worden onthouden. De partner krijgt het geld.

• Auteursinformatie

  Mr. M.D. Wisman

  Mw. mr. M.D. Wisman is erfrechtadvocaat en partner bij Brenner Advocaten te Amsterdam. De auteur dankt mr. Klaas Aantjes van Aantjes Zevenberg Advocaten te Rijswijk (ZH) voor zijn reflectie op een eerdere versie van dit artikel. Mr. Wisman en mr. Aantjes hebben in de in dit artikel beschreven procedures de belangen van de beide kinderen behartigd.

Die Stellung des überlebenden Ehegatten sowie das Pflichtteilsrecht in der polnischen Rechtsordnung

• Samenvatting

  In Bezug auf den überlebenden Ehegatten des Erblassers hat der polnische Gesetzgeber einige besondere Regelungen geschafft, die sich auf die Verstärkung seiner Stellung richten. Die besondere und einmalige Rolle, die ein Ehegatte im Lebensbereich des anderen Ehegatten spielt, spricht eindeutig für die Bevorzugung des überlebenden Ehegatten auf den Todesfall des anderen Ehegatten.
  In der polnischen Rechtsordnung kann der Pflichtteilsberechtigte die Herausgabe oder die Eigentumsübertragung von Sachen aus der Erbschaft nicht verlangen. Der Pflichtteilsanspruch ist lediglich ein Geldanspruch, der sich gegen die Erben richtet. Die Hauptgedanke der polnischen Regelung in Bezug auf das Pflichtteil ist positiv zu bewerten. Einerseits kann der Erblasser über den Nachlass auf den Todesfall frei zu verfügen. Andererseits wird indirekt die Sicherung des Interesses von nahestehenden Personen durch den Geldanspruch auf Zahlung des Pflichtteils garantiert. Die Höhe des Pflichtteilanspruchs ist dabei als ein Kompromiss zwischen dem Erblasserwillen und den Bedürfnissen der nahestehenden Personen des Erblassers zu betrachten.

• Auteursinformatie

  Dr. Błażej Bugajski

  Dr. Błażej Bugajski ist Mitarbeiter der Forschungsstelle für Zivil-, Wirtschafts- und internationales Privatrecht der Wirtschaftsuniversität zu Krakau und Rechtsanwalt (radca prawny) in Krakau.

Länderbericht Schweiz

• Samenvatting

  Das schweizerische Eherecht bietet umfassende Möglichkeiten, den überlebenden Ehegatten zu begünstigen. Seine gesetzliche Stellung ist aus vermögensrechtlicher Sicht ausgewogen, auch wenn in einer Revision gegenwärtig möglicherweise sein Pflichtteil etwas eingeschränkt wird. Der Ehegatte kann weniger häufig als die Kinder von Herabsetzung und Ausgleichung betroffen.
  Das schweizerische Internationale Erbrecht, welches grundsätzlich am Wohnsitz anknüpft, bietet durch eine Rechts- und Zuständigkeitswahl umfassende Gestaltungsmöglichkeiten.

• Auteursinformatie

  Prof. Dr. oec. Hans Rainer Künzle

  Prof. Dr. Hans Rainer Künzle ist Rechtsanwalt, Titularprofessor für Privatrecht und Privatrechtsvergleichung an der Universität Zürich und Of counsel von Kendris AG in Zürich.

Deutsches Erbrecht

• Samenvatting

  Nachstehend werden im Teil 1 die Rechte des überlebenden Ehepartners bei gesetzlicher Erbfolge, der Ausschluss vom Ehegattenerbrecht beim Tod während eines rechtshängigen Scheidungsverfahrens und die passive Vererblichkeit eines Ehegattenunterhaltsanspruches dargestellt, im Teil 2 die ordentlichen Pflichtteilsrechte (Berechtigte, Quote) und die Pflichtteilsergänzungsansprüche wegen vom Erblasser zu Lebzeiten vorgenommener Schenklungen sowie die pflichtteilsähnlichen Ansprüche.
  Im Teil 3 wird die Problematik behandelt, ob ein nach deutschem Erbrecht zulässig und wirksam abgeschlossener Erb- und Pflichtteilsverzichtsvertrag noch Wirkungen hat, wenn zum Zeitpunkt des Todes des Erblassers niederländisches Erbrecht gilt, weil dieses den lebzeitigen Verzichtsvertrag verbietet.

• Auteursinformatie

  Wolfgang Eule

  Wolfgang Eule ist Rechtsanwalt und Notar in Neuenhaus.

Procederen bij de kantonrechter in erfrechtzaken: de nieuwe Handleiding erfrechtprocedures kantonrechter

• Samenvatting

  Op 12 december 2017 werd de Handleiding erfrechtprocedures kantonrechter vastgesteld. De handleiding vervangt de versie uit 2008. In deze bijdrage wordt de nieuwe handleiding besproken. Naast de doelstelling en opzet van de handleiding worden de algemene opmerkingen uit de handleiding besproken. De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen ten opzichte van de vorige versie komen aan de orde.

• Auteursinformatie

  Mr. J.Th.M. Diks

  Mr. J.Th.M. Diks is advocaat bij Advocaten Familie- & Erfrecht te Eindhoven en Utrecht en docent bij diverse opleidingsinstellingen, waar hij onder andere de cursus ‘Succesvol procederen bij de kantonrechter in erfrechtzaken’ verzorgt.

Vergeving bij onwaardigheid

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt de balans opgemaakt van vijftien jaar ondubbelzinnige vergeving in het erfrecht. Ondubbelzinnige vergeving moet volgens de wetgever niet te lichtvaardig worden aangenomen. Een enkel stilzitten na kennisneming van de grond der onwaardigheid is bijvoorbeeld onvoldoende. Ondubbelzinnig betekent echter niet dat de vergeving expliciet moet geschieden. De vergeving kan ook worden afgeleid uit gedragingen of verklaringen van de erflater. Hierbij valt te denken aan het uitspreken van de wens tot hereniging of de benoeming van de onwaardige tot erfgenaam. Is voor de notaris niet duidelijk of sprake is van vergeving, dan is het advies aan te sturen op de benoeming van een vereffenaar.

• Auteursinformatie

  Mr. M. de Vries

  Mr. M. de Vries is werkzaam bij Noordhof advocatuur te Groningen.

De aanwijzing aan de vereffenaar op grond van artikel 4:210 lid 1 BW

• Samenvatting

  Op grond van artikel 4:210 BW kan de kantonrechter of benoemde rechter-commissaris aan de vereffenaar aanwijzingen geven, die deze dient op te volgen. In de praktijk wordt nog tamelijk weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheid de kantonrechter om een aanwijzing of instructie voor de vereffenaar te verzoeken. In dit artikel gaat de auteur in op de mogelijkheden van artikel 4:210 BW voor de kantonrechter, de vereffenaar en de belanghebbenden. Daarbij wordt aandacht besteed aan de ambtshalve aanwijzing, de vraag wie in welke situaties om een aanwijzing aan de vereffenaar kan verzoeken, en wat de status van die aanwijzing is. Voorts wordt ingegaan op de procedurele aspecten van het verzoek om een aanwijzing.

• Auteursinformatie

  Mr. S.R. Baetens

  Mr. S.R. Baetens is advocaat en vFAS-scheidingsmediator bij SCG Advocaten te Eindhoven.