Open Access Advocate

Procederen bij de kantonrechter in erfrechtzaken: de nieuwe Handleiding erfrechtprocedures kantonrechter

• Samenvatting

  Op 12 december 2017 werd de Handleiding erfrechtprocedures kantonrechter vastgesteld. De handleiding vervangt de versie uit 2008. In deze bijdrage wordt de nieuwe handleiding besproken. Naast de doelstelling en opzet van de handleiding worden de algemene opmerkingen uit de handleiding besproken. De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen ten opzichte van de vorige versie komen aan de orde.

• Auteursinformatie

  Mr. J.Th.M. Diks

  Mr. J.Th.M. Diks is advocaat bij Advocaten Familie- & Erfrecht te Eindhoven en Utrecht en docent bij diverse opleidingsinstellingen, waar hij onder andere de cursus ‘Succesvol procederen bij de kantonrechter in erfrechtzaken’ verzorgt.

Vergeving bij onwaardigheid

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt de balans opgemaakt van vijftien jaar ondubbelzinnige vergeving in het erfrecht. Ondubbelzinnige vergeving moet volgens de wetgever niet te lichtvaardig worden aangenomen. Een enkel stilzitten na kennisneming van de grond der onwaardigheid is bijvoorbeeld onvoldoende. Ondubbelzinnig betekent echter niet dat de vergeving expliciet moet geschieden. De vergeving kan ook worden afgeleid uit gedragingen of verklaringen van de erflater. Hierbij valt te denken aan het uitspreken van de wens tot hereniging of de benoeming van de onwaardige tot erfgenaam. Is voor de notaris niet duidelijk of sprake is van vergeving, dan is het advies aan te sturen op de benoeming van een vereffenaar.

• Auteursinformatie

  Mr. M. de Vries

  Mr. M. de Vries is werkzaam bij Noordhof advocatuur te Groningen.

De aanwijzing aan de vereffenaar op grond van artikel 4:210 lid 1 BW

• Samenvatting

  Op grond van artikel 4:210 BW kan de kantonrechter of benoemde rechter-commissaris aan de vereffenaar aanwijzingen geven, die deze dient op te volgen. In de praktijk wordt nog tamelijk weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheid de kantonrechter om een aanwijzing of instructie voor de vereffenaar te verzoeken. In dit artikel gaat de auteur in op de mogelijkheden van artikel 4:210 BW voor de kantonrechter, de vereffenaar en de belanghebbenden. Daarbij wordt aandacht besteed aan de ambtshalve aanwijzing, de vraag wie in welke situaties om een aanwijzing aan de vereffenaar kan verzoeken, en wat de status van die aanwijzing is. Voorts wordt ingegaan op de procedurele aspecten van het verzoek om een aanwijzing.

• Auteursinformatie

  Mr. S.R. Baetens

  Mr. S.R. Baetens is advocaat en vFAS-scheidingsmediator bij SCG Advocaten te Eindhoven.

Verdeling tijdens vereffening

• Samenvatting

  Het uitgangspunt bij een beneficiair aanvaarde nalatenschap is dat er pas kan worden verdeeld nadat de vereffening van de nalatenschap is voltooid. Op 19 mei 2017 heeft de Hoge Raad een arrest gewezen waarin hij een opening biedt voor een (partiële) verdeling van de nalatenschap alvorens de vereffening is afgerond. De Rechtbank Gelderland heeft bij uitspraak van 2 augustus 2017 gebruik gemaakt van deze door de Hoge Raad geboden opening. In dit artikel wordt deze ontwikkeling in de rechtspraak beschreven en wordt op dit punt een vergelijking gemaakt met de executele.

• Auteursinformatie

  Mr. J.Th.M. Diks

  Mr. J.Th.M. Diks is advocaat bij Advocaten Familie- & Erfrecht te Eindhoven en Utrecht en docent bij diverse opleidingsinstellingen.

  Mr. dr. N. Lavrijssen

  Mr. dr. N. Lavrijssen is docent bij de Juridische Hogeschool Avans-Fontys en medewerker bij het wetenschappelijk bureau van Advocaten Familie- & Erfrecht.

De exceptio plurium litis consortium in erfrechtelijke procedures

• Samenvatting

  Op 10 maart 2017 heeft de Hoge Raad een arrest gewezen, naar aanleiding waarvan het maar de vraag is of de exceptio plurium litis consortium in de toekomst nog wel met succes kan worden ingeroepen in een dagvaardingsprocedure wanneer er sprake is van een processueel ondeelbare rechtsverhouding. Aan het arrest liggen twee redenen ten grondslag: een doelmatige rechtspleging en overeenstemming met de verzoekschriftprocedure. In deze bijdrage wordt aan de hand van de KEI-wetgeving gezocht naar een mogelijke verklaring voor deze koerswijziging van de Hoge Raad. De auteur vindt een mogelijke verklaring in de toekomstige invoering van één uniforme procedure, ingeleid door een procesinleiding.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. N. Lavrijssen

  Mr. dr. N. Lavrijssen is docent bij de Juridische Hogeschool Avans-Fontys en medewerker bij het Wetenschappelijk Bureau van Advocaten Familie- & Erfrecht.

De uitsluitingsclausule in internationale gevallen

• Samenvatting

  Hoe moet worden omgegaan met een erfenis of schenking afkomstig van een niet-Nederlander aan iemand die in de huidige Nederlandse gemeenschap van goederen is getrouwd, zonder dat er een uitsluitingsclausule is gemaakt? De Hoge Raad heeft zich op 17 februari 2017 voor het eerst uitgelaten over de mogelijkheid van een materieelrechtelijke correctie op grond van de maatstaven van redelijkheid en billijkheid tussen de echtgenoten. In deze bijdrage wordt het arrest van de Hoge Raad besproken en geplaatst in de bredere context van onderhavige problematiek, zoals de omstandigheden waaronder een beroep op de materieelrechtelijke correctie kan worden gedaan en het rechtsgevolg daarvan.

• Auteursinformatie

  Mr. E.C.E. Schnackers

  Mr. E.C.E. Schnackers is werkzaam als advocaat bij Boels Zanders Advocaten te Maastricht.

De onherroepelijke volmacht en de ontbinding van de huwelijksgemeenschap waarin de volmachtgever is gehuwd

• Samenvatting

  De onherroepelijke volmacht eindigt niet door de ontbinding van de wettelijke gemeenschap waarin de volmachtgever is gehuwd. Ook niet indien de grond van de ontbinding de dood van de volmachtgever of de dood van zijn echtgenoot is. Wel zal de gevolmachtigde aan de volmacht in beginsel niet de bevoegdheid ontlenen om te beschikken over een gemeenschapsgoed.

• Auteursinformatie

  Prof. dr. S. Perrick

  Prof. dr. S. Perrick is advocaat te Amsterdam.

Het recht van de legitimaris op informatie over de periode voor het overlijden van de erflater

• Samenvatting

  In dit artikel onderzoeken de auteurs of en in hoeverre de legitimaris belang heeft bij en recht heeft op inzage in de financiële situatie (waaronder bankafschriften) van de erflater over de periode vóór het overlijden van de erflater. Tevens wordt onderzocht of er daarbij verschil bestaat tussen het belang bij en recht op informatie voor de legitimaris-niet-erfgenaam bij het doen van een beroep op de legitieme portie en de inkorting en dat van de legitimaris-erfgenaam. Ten slotte onderzoeken de auteurs of de wet beschikt over sanctiemiddelen wanneer het recht op informatie van de legitimaris wordt geschonden en in hoeverre de bescherming van de legitimaris-niet-erfgenaam zich verhoudt tot de bescherming van de legitimaris-erfgenaam.

• Auteursinformatie

  Mr. F.W. Brans

  Mr. F.W. Brans is senior jurist bij AD Advocaten te Amsterdam.

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers is advocaat bij AD Advocaten te Amsterdam.

Het belang van conservatoir beslag ter verzekering van niet opeisbare erfrechtelijke vorderingen

• Samenvatting

  Dit artikel behandelt de relevantie van een recent arrest van de Hoge Raad voor de mogelijkheid om conservatoir beslag te leggen voor niet opeisbare erfrechtelijke vorderingen van kinderen op de langstlevende. Dit conservatoir beslag kan in het bijzonder van belang zijn in de gevallen dat de niet opeisbaarheid niet wordt gerechtvaardigd door de ruim opgevatte verzorgingsbehoefte van de langstlevende.
  De voorzieningenrechter dient het belang van het kind om de voldoening van zijn vordering zeker te stellen en het belang van de langstlevende om over het beslagen goed te kunnen beschikken, af te wegen. Hij dient praktisch om te gaan met het voorschrift dat na het beslag de eis in de hoofdzaak wordt ingesteld.

• Auteursinformatie

  Prof. dr. S. Perrick

  Prof. dr. S. Perrick is advocaat te Amsterdam en bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam.

Redactioneel

(Niet-)ontvankelijkheid procespartijen na overlijden eiser

• Samenvatting

  Deze noot bij HR 22 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:721 gaat in op de procesrechtelijke problematiek van een overlijden van een van de partijen bij een juridische procedure. De Hoge Raad komt met een praktische oplossing voor het geval niet alle erfgenamen aan één kant staan.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.D. Kolkman

  Prof. mr. W.D. Kolkman is hoogleraar Privaatrecht in het bijzonder Notarieel recht RUG en adviseur bij Elan Notarissen.

  mr. P.G. Knoppers

  Mr. P.G. Knoppers is advocaat bij SmeetsGijbels en erfrechtspecialist.

De objectivering van de bevoordelingsbedoeling in het erfrecht

• Samenvatting

  Aan de hand van twee uitspraken uit eigen praktijk wordt onderzocht welke omstandigheden een rol kunnen spelen bij de beoordeling of sprake is van een gift, hoe en waarop deze wordt gewaardeerd, of de legitimaire massa daarmee wordt vermeerderd en op welk wettelijk breukdeel daarvan de legitimaris aanspraak kan maken. Conclusie is dat wordt gekeken naar omstandigheden van vóór of tijdens het moment van de gestelde gift (‘objectief’). Omstandigheden van latere datum blijven in beginsel buiten beschouwing, ook als achteraf daaruit een wil of intentie tot bevoordelen kan worden herleid (‘subjectief’).

• Auteursinformatie

  Mr. F.W. Brans

  Mr. F.W. Brans is senior jurist bij AD Advocaten te Amsterdam.

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers is advocaat bij AD Advocaten te Amsterdam.

De legataris wordt erfgenaam volgens de wet; wat was de bedoeling van de testateur?

• Samenvatting

  Deze noot behandelt een oude uiterste wil, terwijl de erflater overlijdt onder het huidige recht.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. E.A.A. Luijten

  Prof. mr. E.A.A. Luijten is emeritus hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

  Prof. mr. W.R. Meijer

  Prof. mr. W.R. Meijer is hoogleraar Privaatrecht aan de Open Universiteit Nederland te Heerlen.

Jurisprudentieoverzicht

• Mr. E.M.A. van Amersfoort

Rouwkost

• Samenvatting

  Deze noot behandelt twee uitspraken over gedragingen die tot een zuivere aanvaarding leiden. Ingegaan wordt op het criterium van artikel 4:192 BW en op enkele actualiteiten aangaande zuivere en beneficiaire aanvaarding.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.D. Kolkman

  Prof. mr. W.D. Kolkman is hoogleraar Privaatrecht, in het bijzonder Notarieel Recht, aan de Rijksuniversiteit Groningen en adviseur bij Elan Notarissen.

Bestuursrechtelijke handhaving en de beneficiair aanvaardende erfgenaam

ABRvS 30 juli 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2871 en ABRvS 28 augustus 2013, ECLI:NL:RVS:2013:880

• Samenvatting

  Het onderhavige artikel gaat over geldschulden die voortvloeien uit een bestuurlijk handhavingsbesluit en beneficiaire aanvaarding. De aanleiding daarvoor wordt gevormd door een tweetal tamelijk recente uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze uitspraken worden uitgebreid besproken. Verder gaat het artikel in op de niet door de Afdeling beantwoorde vraag of een bestuursrechtelijke geldschuld kan worden verhaald op het privévermogen van de beneficiair aanvaardende erfgenaam.

• Auteursinformatie

  Mr. A.J. Luimes

  Mr. A.J. Luimes is afgestudeerd in het Nederlands en notarieel recht.