Open Access Advocate

OV-verboden: tussen publiekrecht en privaatrecht

Het rechtskarakter van toegangsverboden op stations en in het openbaar vervoer

• Samenvatting

  OV-verboden worden opgelegd om overlast in het openbaar vervoer en op stations te bestrijden. Zowel het privaatrechtelijke huisrecht en contractenrecht als de Wet personenvervoer 2000 bieden vervoerders en hun veiligheidspersoneel een juridische basis voor dit optreden. Bij de totstandkoming van de wettelijke regeling is onduidelijk gebleven wat het rechtskarakter van de OV-verboden is. Dit heeft gevolgen voor de toepasselijkheid van de beginselen van behoorlijk bestuur, grondrechten en de laagdrempelige bestuursrechtelijke rechtsbeschermingsprocedure. Om onduidelijkheid in de (rechts)praktijk te voorkomen, zou in algemene zin nagegaan moeten worden wat privaatrechtelijk al kan en wat de noodzaak is van nadere publiekrechtelijke bevoegdheden, voordat wordt overgegaan tot wettelijke regeling van sancties die worden opgelegd door private partijen.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. A.E. van Rooij

  Mr. dr. A.E. (Mandy) van Rooij is wetgevingsjurist bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Zij is tevens docent/onderzoeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam en redactiesecretaris van RegelMaat.

  Mr. S.O. Visch

  Mr. S.O. Visch is advocaat te Den Haag en werkzaam bij Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn.

De (on)zin van strategisch contracteren bij gebruik en levering van zaken

• Samenvatting

  In dit artikel wordt onderzocht of een poging tot strategisch contracteren effect heeft in het licht van de uitleg en kwalificatie van de overeenkomst. Dit wordt besproken aan de hand van een voorbeeld waarin een hulpverlener met een patiënt overeenkomt dat een zaak aan de patiënt wordt geleverd met als doel de toepassing van art. 7:24 lid 2 BW te activeren.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. J.T. Hiemstra

  Mr. dr. J.T. Hiemstra is advocaat bij Hausfeld te Amsterdam.

Het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst anno 2020

• Samenvatting

  Deze reeks artikelen betreft een overzicht van jurisprudentie ter zake het postcontractuele non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. In deze aflevering komen onder andere de redelijkheid en billijkheid, de pre-emptive strike en betrokken derden aan de orde.

• Auteursinformatie

  Mr. J.H. Kolenbrander

  Mr. J.H. Kolenbrander is advocaat bij De Clercq Advocaten Notariaat te Leiden en gespecialiseerd in franchising.

(Potestatieve) voorwaarden in overnamecontracten: van theorie naar praktijk

• Samenvatting

  In de (internationale) overnamepraktijk wordt in overnamecontracten veelvuldig gecontracteerd onder één of meer opschortende voorwaarden. Veel van de opschortende voorwaarden die partijen overeenkomen, bevatten een potestatief element: de vervulling van de voorwaarde is (grotendeels) afhankelijk van de wil van een van de contractspartijen. In dit artikel bespreken de auteurs veelgebruikte voorwaarden uit de praktijk. De auteurs gaan in op de vraag of deze voorwaarden potestatief zijn en wat het effect daarvan zou zijn op (verbintenissen uit) het overnamecontract. De auteurs sluiten af met enkele aanbevelingen voor het gebruik van voorwaarden in de praktijk.

• Auteursinformatie

  Mr. R.P. Schrooten

  Mr. R.P. Schrooten is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

  Mr. B.C. Elion

  Mr. B.C. Elion is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

De aansprakelijkheid van advocaten jegens derden en cliënten

• Samenvatting

  Dit jaar oordeelde de Hoge Raad over een zaak waarin een advocaat door de curatoren van zijn voormalige cliënten werd aangesproken vanwege het meewerken aan de onttrekking van de verkoopopbrengst van een vliegtuig. Aan de hand van dit arrest wordt ingegaan op de aansprakelijkheid van advocaten jegens derden en cliënten.

• Auteursinformatie

  Mr. P.H. Kramer

  Mr. P.H. Kramer is advocaat bij Kennedy Van der Laan te Amsterdam.

NAM, haar aandeelhouders en de 403-verklaring

Een artikel in de serie ‘Aardbevingen in Groningen en het vermogensrecht’

• Samenvatting

  De aandeelhouders van NAM zijn in beginsel niet aansprakelijk voor de verplichtingen van NAM in verband met aardbevingsschade. De bijzondere situatie in Groningen is aanleiding geweest voor de aandeelhouders om dat uitgangspunt vrijwillig te doorbreken. In deze bijdrage staat de aansprakelijkheidspositie van de aandeelhouders die daarvan het gevolg is centraal.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. E.C.A. Nass

  Mr. dr. E.C.A. Nass is advocaat bij Elexer advocaten te Nijmegen.

Jurisdictie bij schade als gevolg van een inbreuk op het Europees mededingingsrecht

• Samenvatting

  In dit overzichtsartikel bespreken de auteurs de lijnen die zijn te ontdekken in de arresten CDC/Akzo, flyLAL, Apple en Tibor-Trans van het Hof van Justitie van de Europese Unie, die zien op de toepassing en uitleg van de artikel 7 lid 2, artikel 8 lid 1 en artikel 25 van de EEX-Vo in het geval van een schadevordering wegens een inbreuk op het Europees mededingingsrecht. Voorts gaan zij in op de (praktische) gevolgen van deze jurisprudentie voor een benadeelde die een schadevordering wegens een inbreuk op het Europees mededingingsrecht aanhangig wenst te maken.
  

  • HvJ EU 21 mei 2015, zaaknr. C-352/13, ECLI:EU:C:2015:335 (CDC/Akzo).

  • HvJ EU 5 juli 2018, zaaknr. C-27/17, ECLI:EU:C:2018:533 (flyLAL).

  • HvJ EU 24 oktober 2018, zaaknr. C-595/17, ECLI:EU:C:2018:854 (Apple).

  • HvJ EU 29 juli 2019, zaaknr. C-451/18, ECLI:EU:C:2019:635 (Tibor-Trans).

• Auteursinformatie

  Mr. drs. T.S. Hoyer

  Mr. drs. T.S. (Tom) Hoyer is advocaat bij BarentsKrans.

  Mr. J.W. Fanoy

  Mr. J.W. (Joost) Fanoy is advocaat bij BarentsKrans.

Ten afscheid: terugblikken en ver kijken. Interview met Theo Kremer

• Samenvatting

  De redactie blikt terug met vertrekkend redactielid en oud-directeur van het PIV, Theo Kremer, op zijn loopbaan in de letselschadewereld en zijn drijfveren in het werk. Kremer wordt gevraagd naar de verbeteringen die zich gedurende zijn werkzame leven in de letselschadepraktijk hebben voorgedaan en zijn wensen voor de toekomst van de branche. Kremer benoemt diverse mogelijkheden om de afwikkeling van claims te bekorten: invoering van de directe verzekering, normering en de geschillenanalyse.

• Auteursinformatie

  Mr. J.W. Bockwinkel

  Mr. J.W. Bockwinkel is rechter in de rechtbank Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

  Mr. Chr.H. van Dijk

  Mr. Chr.H. van Dijk is advocaat bij Kennedy van der Laan te Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

Het toepassingsbereik van de klachtplicht

• Samenvatting

  De klachtplicht is van toepassing op alle ‘verbintenissen’, maar dan wel alleen bij ‘gebrekkige prestaties’. De auteur verkent het toepassingsbereik van de klachtplicht aan de hand van deze begrippen. Aan de orde komen onder meer zorgplichten, onrechtmatige daad, de betaling van een geldsom en interne bestuurdersaansprakelijkheid.

• Auteursinformatie

  Mr. J.J. Valk

  Mr. J.J. Valk is advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

Aansprakelijkheid van de Staat voor ‘zuiveringsacties’ op Zuid-Sulawesi en doorwerking van de redelijkheid en billijkheid in ons verjaringsrecht

• Samenvatting

  In oktober 2019 wees het gerechtshof Den Haag arrest in de pijnlijke kwestie van de executies en martelingen tijdens de koloniale oorlog. Het oordeelde dat een beroep van de Staat op de voltooide verjaring naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Het arrest geeft aanleiding om het leerstuk van de redelijkheid en billijkheid in het verjaringsrecht te beschouwen.

• Auteursinformatie

  Mr. M. Bredenoord-Spoek

  Mr. M. Bredenoord-Spoek is advocaat bij Stibbe te Amsterdam.

Schadevaststelling en tijd

Bespreking van het proefschrift van mr. M.R. Hebly

• Samenvatting

  In deze proefschriftbespreking wordt ingezoomd op drie tijdsaspecten die invloed hebben op immateriële schade: de consequenties van het aanmerken van smartengeld als momentschade of duurschade; de invloed van de lijdensduur op de omvang immateriële schade; en de looptijd van letselschadezaken en het effect daarvan op het herstel van benadeelden.

• Auteursinformatie

  Mr. P. Woudenberg

  Mr. P. Woudenberg is advocaat bij Van Wassenaer Wytema Letselschade-advocaten & Mediation te Haarlem.

Relativiteit, causaliteit en toerekening van schade

Bespreking van het proefschrift van mr. D.A. van der Kooij

• Samenvatting

  Van der Kooij ontwikkelt een model om te bepalen wie recht heeft op vergoeding van welke schade. Deze bijdrage gaat met name over de prominente rol voor de relativiteitsleer in dit model, de afschaffing van de correctie-Langemeijer en de inzet van de leren Smits en Demogue-Besier ter nadere begrenzing van aansprakelijkheid.

• Auteursinformatie

  Mr. P.W. den Hollander

  Mr. P.W. den Hollander is advocaat bij Stibbe in Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

Aanvullend verrijkingsrecht

Bespreking van het proefschrift van mr. T. van der Linden

• Samenvatting

  Het onderzoek van Van der Linden naar aanvullend verrijkingsrecht heeft een zeer lezenswaardig boek opgeleverd, dat bijdraagt aan het debat over dit onderwerp.

• Auteursinformatie

  Mr. S. Damminga

  Mr. S. Damminga is advocaat bij Blumstone te Amsterdam.

De vordering van de benadeelde partij in het strafproces: de Hoge Raad geeft college

Bijdrage naar aanleiding van het overzichtsarrest van de Hoge Raad van 28 mei 2019, ECLI:NL:HR:2019:793

• Samenvatting

  Het artikel bespreekt naar aanleiding van het overzichtsarrest van de Hoge Raad de belangrijkste aandachtspunten die bij de beoordeling van de vordering van de benadeelde partij een rol kunnen spelen, en gaat in op het belang van de uitspraak. Het arrest draagt bij aan de rechtseenheid tussen strafrechters en hun civiele collega’s, maar biedt ook aanknopingspunten voor creatieve vorderingen en procestactiek. De relevantie van het arrest zit verder in de onderstreping door de Hoge Raad dat een inhoudelijke beoordeling van de vordering in het strafproces voor de benadeelde partij van groot belang is.

• Auteursinformatie

  Mr. A.J.J.G. Schijns

  Mr. A.J.J.G. Schijns is advocaat bij Beer advocaten te Amsterdam en onderzoeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij doet promotieonderzoek naar de compensatie van misdrijfschade.

De BGK-vordering in een deelgeschilprocedure

• Samenvatting

  In dit artikel staat de vraag centraal hoe de deelgeschilrechter aankijkt tegen het voorleggen van een BGK-geschil in de recente jurisprudentie. Een BGK-geschil kan worden voorgelegd in een deelgeschilprocedure. Rechters gaan wisselend om met de toepassing van de formele vereisten die gelden voor een deelgeschilprocedure. Een harde grens wordt getrokken indien sprake is van misbruik van procesrecht. Indien het BGK-geschil voldoet aan de formele vereisten, is het aan de rechter om te beoordelen of de BGK inhoudelijk aan de dubbele redelijkheidstoets voldoen. Het feit dat sprake is van een BGK-geschil kan op de dubbele redelijkheidstoets van invloed zijn.

• Auteursinformatie

  Mr. R.D. Leen

  Mr. R.D. Leen is advocaat bij WIJ Advocaten in Amsterdam.

De (Belgische) Wet Medische Ongevallen en het medisch ongeval zonder aansprakelijkheid

• Samenvatting

  Op 20 juni 2018 verdedigde de auteur succesvol zijn doctoraal proefschrift over het medisch ongeval zonder aansprakelijkheid. Dit begrip omvat een nieuw, subjectief vergoedingsrecht voor slachtoffers van medische ongevallen, los van de aansprakelijkheid van een zorgverlener, en werd ingevoerd door de wet van 31 maart 2010 betreffende de vergoeding van schade als gevolg van gezondheidszorg. Deze bijdrage bevat enkele krachtlijnen met betrekking tot de invulling van dit begrip.

• Auteursinformatie

  Dr. W. Buelens

  Dr. W. Buelens is praktijkassistent Gezondheidsrecht aan de Universiteit Gent, vrijwillig academisch medewerker aan de Universiteit Antwerpen en advocaat.

Aansprakelijkheid van curator en bewindvoerder in insolventiezaken

• Samenvatting

  Dit artikel betreft de persoonlijke aansprakelijkheid van de faillissementscurator, de bewindvoerder in surseance en de bewindvoerder in de schuldsaneringsregeling. Het relevante juridische kader wordt besproken, evenals diverse scenario’s waarin persoonlijke aansprakelijkheid aan de orde kan komen. Dit geschiedt aan de hand van gepubliceerde en niet-gepubliceerde rechtspraak. Het artikel beoogt daarmee een algemeen overzicht te geven van de (on)mogelijkheden om persoonlijke aansprakelijkheid te vestigen.

• Auteursinformatie

  Mr. E.A.L. van Emden

  Mr. E.A.L. van Emden is advocaat bij NN Advocaten (Nationale-Nederlanden) te Den Haag en buitenpromovendus aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Het consultatievoorstel modernisering personenvennootschappen

Een overzicht met kanttekeningen

• Samenvatting

  Al meerdere decennia is de wetgever met vele temporaire onderbrekingen bezig het personenvennootschapsrecht, dat in essentie nog uit 1838 stamt, te moderniseren. Een aantal legislatieve aanzetten daartoe is in de loop der jaren om uiteenlopende redenen gesneefd. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid heeft dit onderwerp nu weer opgepakt. Op 21 februari 2019 heeft het een ambtelijk voorontwerp voor een nieuwe wettelijke regeling van het personenvennootschapsrecht met een daarbij behorend voorontwerp-memorie van toelichting in consultatie gebracht. De consultatie is inmiddels gesloten. De hoofdlijnen van dit consultatievoorstel zullen in dit artikel worden beschreven, voorzien van een enkele kanttekening.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. A.J.S.M. Tervoort

  Mr. dr. A.J.S.M. (Arie) Tervoort is advocaat of counsel bij Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn te Den Haag en fellow bij het aan de VU Amsterdam verbonden Zuidas Instituut voor Financieel recht en Ondernemingsrecht (ZIFO) te Amsterdam.

De jurisprudentiële ontwikkeling van immateriële schadevergoeding bij een bijzondere normschending

• Samenvatting

  In het EBI-arrest en het Groningse aardbevingsschade-arrest zet de Hoge Raad nader uiteen onder welke voorwaarden er een aanspraak bestaat op immateriële schadevergoeding ex art. 6:106 lid 1 onder b BW vanwege een bijzondere normschending. In deze bijdrage wordt de stand van zaken weergegeven.

• Auteursinformatie

  Mr. P.C. Janssen

  Mr. P.C. Janssen is advocaat bij Dirkzwager N.V. te Arnhem.

  Mr. A.S. Bloo-Kroes

  Mr. A.S. Bloo-Kroes is advocaat bij Dirkzwager N.V. te Arnhem.

Twee heren (in één transactie) dienen, mag dat nu wel of (soms) toch niet?

• Samenvatting

  De wet bevat geen duidelijke definitie voor het begrip ‘tegenstrijdig belang’. Ook de wetsgeschiedenis biedt onvoldoende aanknopingspunten voor een eenduidige interpretatie van dit begrip en zijn toepassing. De minister verwijst wel naar het in 2007 gewezen Bruil-arrest. Hieruit blijkt dat ook in het sinds 2013 geldende recht moet worden uitgegaan van de in dit arrest aangenomen verschuiving van de abstracte leer naar de materiële leer. Dit neemt niet weg dat er twijfels ontstaan over de ex-antetoepassing van de ex post geformuleerde Bruil-norm, de specifieke invulling van het materiële begrip en de verhouding tussen de tegenstrijdig-belangregeling en de Linders/Hofstee-regels. Deze onduidelijkheid wordt versterkt door de verschillende interpretaties van dit begrip in de governancecodes en recente uitspraken van de Ondernemingskamer en de Governancecommissie Gezondheidszorg. Een verheldering van dit begrip door de wetgever in het kader van de behandeling van het wetsvoorstel Wet bestuur en toezicht rechtspersonen zou derhalve gewenst zijn.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.J. Oostwouder

  Prof. mr. W.J. (Wilco) Oostwouder is hoogleraar Bedrijfsfinancieel Recht aan de Universiteit Utrecht, advocaat bij Loyens & Loeff en lid van het Zorgteam van dit kantoor, en directeur/eigenaar van Meer Kennis, Juridische en Governance Opleidingen te Hoofddorp.

  Mr. T. Spronk

  Mr. T. (Tess) Spronk is wetenschappelijk docent bij de sectie ondernemingsrecht van de Erasmus School of Law.