Open Access Advocate

Update mededingingsrechtelijke aspecten van postcontractuele concurrentieverboden in franchiseovereenkomsten

• Samenvatting

  De bijdrage ziet op mededingingsrechtelijke ontwikkelingen bij postcontractuele concurrentieverboden in franchiseovereenkomsten en de implicaties van de uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie in de beschikking La Retoucherie de Manuele. De auteur stelt de vraag of dergelijke bedingen in de context van franchise nog kunnen worden aangemerkt als noodzakelijke nevenrestricties. Dat is van belang, omdat dergelijke nevenrestricties zijn onttrokken aan mededingingsrechtelijke toetsing, waardoor de merkbaarheid geen rol meer speelt. De auteur wijst erop dat bij een mededingingsrechtelijke toetsing van postcontractuele concurrentieverboden meer factoren van belang zijn dan slechts een belangenafweging tussen partijen.

• Auteursinformatie

  Mr. H.E. Urlus

  Mr. H.E. Urlus is advocaat te Amsterdam, verbonden aan Greenberg Traurig, LLP, en onder meer gespecialiseerd in civielrechtelijke en mededingingsrechtelijke aspecten van agentuur, distributie en franchise. Hij heeft daarover regelmatig gepubliceerd en was ook betrokken bij de totstandkoming van de Nederlandse Franchisecode als voorzitter van de Denktank Franchisegevers. De auteur dankt zijn kantoorgenoten mr. T. Charatjan en mr. J.H. Christ voor hun waardevolle bijdragen aan de totstandkoming van dit artikel.

Negatieve rente op consumentenspaarsaldo een Europese no-go?

• Samenvatting

  In veel bankvoorwaarden wordt de spaarrente als positieve spaarrente gepresenteerd: de bank betaalt een spaarrente aan de consument. In toenemende mate, daartoe gedreven door ontwikkelingen op de kapitaalmarkt, zijn banken zich aan het voorbereiden op het heffen van negatieve spaarrente. Dit wil zeggen dat de consument aan de bank rente moet betalen over zijn spaarsaldo. Aan de hand van de Richtlijn Oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten wordt onderzocht of banken überhaupt een negatieve rente mogen heffen.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij La Gro Advocaten in Alphen aan den Rijn.

Rechtskeuzebedingen in consumentenovereenkomsten: spitsroeden lopen

• Samenvatting

  Op 28 juli 2016 besliste het Hof van Justitie van de Europese Unie in de zaak VKI/Amazon dat een rechtskeuzeclausule in een consumentenovereenkomst oneerlijk is indien de indruk wordt gewekt dat de consument niet terug kan vallen op dwingendrechtelijke bescherming die het recht van zijn woonplaats hem biedt. Dit arrest, de rechtskeuze in internationale overeenkomsten en de ambtshalve toetsing van bedingen in consumentenovereenkomsten worden in deze bijdrage besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij La Gro Advocaten in Alphen aan den Rijn.

Wat is een behoorlijke verzekering in het kader van goed werkgeverschap?

• Samenvatting

  De Hoge Raad heeft in 2011 voor werkgevers een behoorlijke verzekeringsplicht in het leven geroepen met betrekking tot de werknemers die zich tijdens de uitoefening van werkzaamheden in het verkeer bevinden. Wat wordt verstaan onder een behoorlijke verzekering? Om deze centrale vraag te onderzoeken zijn eerst aanknopingspunten gezocht in de jurisprudentie. Hierna zijn meerdere verzekeringspolissen onderzocht om te bezien wat een gangbare verzekeringspolis is. Het voornaamste onderzoeksresultaat is dat verzekeraars het Burgerlijk Wetboek van toepassing hebben verklaard. Enerzijds betekent dit in beginsel volledige schadevergoeding voor de werknemer, anderzijds betekent dit dat eventuele onduidelijkheden wat betreft de schadevergoeding aan de rechter worden overgelaten.

• Auteursinformatie

  Mr. J.R. Goudkuil

  Mr. J.R. Goudkuil is werkzaam als letselschadejurist bij Juridisch Bureau Letselschade & Gezondheidsrecht.

Schade door een ongeschikte medische hulpzaak ex artikel 6:77 BW: een rechtsvergelijking met Frankrijk en Duitsland

• Samenvatting

  De aansprakelijkheidsregeling voor gebruikers van ongeschikte medische hulpzaken volgens artikel 6:77 BW heeft geleid tot rechtsonzekerheid en discussie. Om nieuwe inzichten te verkrijgen is het interessant om een rechtsvergelijking te maken met twee nabijgelegen landen die voor wat betreft het rechtssysteem en de juridisch-culturele ontwikkeling op Nederland lijken. In deze bijdrage is daarom onderzocht wie in Frankrijk en Duitsland door patiënten kunnen worden aangesproken, wat daar de tendensen in zijn en op welke manier het Nederlandse recht daar inspiratie aan kan ontlenen.

• Auteursinformatie

  Mr. V.J.P. Ramaekers

  Mr. V.J.P. Ramaekers is jurist bij OBV-Logistiek B.V. te Eijsden.

Een verkenning van het fenomeen ‘reliance’ verstrekken in de overname- en financieringspraktijk

• Samenvatting

  De auteurs duiden in dit artikel de situatie waarin een advocaat een derde door middel van een ‘reliance letter’ laat afgaan op zijn due diligence-rapport. Zij gaan daarbij in op de vraag of in die situatie een zorgplicht van de advocaat tegenover de derde ontstaat en wat de omvang van die zorgplicht is. De auteurs zien goede redenen om aan te nemen dat de advocaat en de derde op basis van de reliance letter een overeenkomst aangaan, maar achten onaannemelijk dat een (eigen) zorgplicht van de advocaat tegenover de derde ontstaat.

• Auteursinformatie

  Mr. K.J. Koops

  Mr. K.J. Koops is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

  Mr. H.K. Schrama

  Mr. H.K. Schrama is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

Het fzo-pandrecht op giraal saldo: een alternatief voor de huidige verpandingspraktijk

• Samenvatting

  Het pandrecht in het kader van een financiëlezekerheidsovereenkomst (fzo-pandrecht) is nog een vrij onbekende rechtsfiguur. Onterecht, want het fzo-pandrecht kan in de praktijk een andere uitwerking hebben dan ‘reguliere’ pandrechten en daarmee voordelen meebrengen voor marktpartijen. In dit artikel wordt onderzocht of fzo-pandrechten gebruikt kunnen worden in de huidige verpandingspraktijk, waar vooralsnog een openbaar pandrecht wordt bedongen op het girale saldo van een bankrekening. Belangrijk aspect van deze praktijk is dat de pandgever in zijn hoedanigheid van rekeninghouder over de rekening wil blijven beschikken. Dit levert problemen op met het zogenaamde ‘controlevereiste’.

• Auteursinformatie

  Mr. S. Swinkels

  Mr. S. Swinkels is advocaat bij AKD te Amsterdam.

De berekening van interne loonkosten: hoe concreet is concreet?

Annotatie bij HR 24 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1278 (deel II)

• Samenvatting

  Kunnen gemeenten de kosten van rampbestrijding verhalen op de overheid via de privaatrechtelijke weg? Of levert dat een onaanvaardbare doorkruising van een publiekrechtelijke regeling op? En als een gemeente loonkosten wil verhalen, moeten deze dan abstract of concreet worden berekend? Die vragen staan centraal in het arrest van de Hoge Raad van 24 juni 2016 en in twee opeenvolgende bijdragen in het Maandblad voor Vermogensrecht. Dit is het tweede deel, over het verhaal van de loonkosten.

• Auteursinformatie

  Mr. E.M. van Orsouw

  Mr. E.M. van Orsouw is partner bij Kennedy Van der Laan te Amsterdam.

  Mr. M.F.J. Hiel

  Mr. M.F.J. Hiel is advocaat bij Kennedy Van der Laan te Amsterdam.

Aan de ongerechtvaardigd verrijkte is ook onverschuldigd betaald

• Samenvatting

  Vanwege HR 27 mei 2016, ECLI:NL:HR:2016:996 vraagt de auteur aandacht voor de wellicht ‘gemakkelijkere’ en onbekende mogelijkheid om vergoeding van de waarde van onverschuldigde en naar hun aard niet ongedaan te maken prestaties ex art. 6:210 BW te vorderen. Deze grondslag lijkt vanuit processueel perspectief zelfs te prefereren boven de ongerechtvaardigde verrijking.

• Auteursinformatie

  Mr. G.J. Boeve

  Mr. G.J. Boeve is advocaat bij Van Benthem & Keulen – advocaten en notariaat te Utrecht.

‘Elk nadeel heb z’n voordeel’: (bewijslast)problematiek rondom het passing-on verweer in kartelschadezaken

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt aan de hand van het arrest TenneT/ABB, de Richtlijn en de Implementatiewet ingegaan op de manier waarop wordt omgegaan met het bewijs in kartelschadezaken, in het bijzonder bij het passing-on verweer.

• Auteursinformatie

  Rogier Meijer

  Mr. dr. R. Meijer is advocaat bij Zippro Meijer Citteur advocaten.

  Erik-Jan Zippro

  Mr. dr. E.-J. Zippro is advocaat bij Zippro Meijer Citteur advocaten.

Opschortingsrecht bij een overnamecontract

HR 4 november 2016, ECLI:NL:HR:2106:2517 (CIA/Heredium)

• Samenvatting

  In HR 4 november 2016, ECLI:NL:HR:2106:2517 (CIA/Heredium) heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de koper zich terecht op een opschortingsrecht had beroepen, ook al kwam na een fiscale procedure vast te staan dat er in werkelijkheid geen belastingschuld was waarvoor de verkoper de koper zou moeten vrijwaren. De auteur gaat in op de verschillende functies van het opschortingsrecht en stelt de vraag wat de reikwijdte is van de regel die de Hoge Raad in dit geval heeft aanvaard.

• Auteursinformatie

  Mr. J. de Bie Leuveling Tjeenk

  Mr. J. de Bie Leuveling Tjeenk is advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam.

Markttoezicht in de gezondheidszorg na wijziging Wmg

Overheveling van een AMM-instrument van de NZa naar ACM en verruimde toepassing daarvan

• Samenvatting

  Momenteel worden de zorgspecifieke aspecten van een voorgenomen concentratie in de zorgsector – na een melding van de betrokken partijen – getoetst door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Ook is de NZa op grond van artikel 48 Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) bevoegd om verplichtingen op te leggen aan zorgaanbieders en -verzekeraars die beschikken over aanmerkelijke marktmacht (AMM). Als het aan minister Schippers van VWS ligt, gaat daarin per 1 januari 2017 verandering komen. Zij stelt voor deze taken door een wetswijziging van de Wmg over te hevelen naar de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Die beoogde overheveling gaat gepaard met enkele materiële wijzigingen in het zorgspecifieke mededingingstoezicht. In dit artikel analyseren de auteurs het wetsvoorstel en voorzien dat van commentaar.

• Auteursinformatie

  Sjaak van der Heul

  Mr. S. van der Heul is advocaat bij Dirkzwager advocaten & notarissen N.V.

  Frank Cornelissen

  Mr. drs. F.J.J. Cornelissen is advocaat bij Dirkzwager advocaten & notarissen N.V.

Worden bodem en grondwater de zorgenkinderen onder de Omgevingswet?

• Auteursinformatie

  Prof. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen

  Prof. mr. G.A. van der Veen is bijzonder hoogleraar Milieurecht aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen, advocaat bij AKD te Rotterdam en lid van de redactie van het Tijdschrift voor Omgevingsrecht.

Detailhandel – een dienst die geen dienst mag heten?

• Samenvatting

  Naar aanleiding van wijzigingen van ruimtelijkeordeningswetgeving, de schorsing van enkele bepalingen van de Verordening ruimte 2014 van de provincie Zuid-Holland vanwege (vermeende) strijd met de Dienstenrichtlijn en prejudiciële vragen van de Afdeling bestuursrechtspraak aan het Hof van Justitie wordt in dit artikel de relatie tussen de Dienstenrichtlijn en de ruimtelijke ordening besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. J.J. (Jaap) van der Gouw

  Mr. J.J. van der Gouw is advocaat bij Van der Feltz advocaten te Den Haag.

  Mr. M.J.W. (Matthijs) Timmer

  Mr. M.J.W. Timmer is advocaat bij Van der Feltz advocaten te Den Haag.

Reactie op ‘Het omgevingsplan in de Omgevingswet’

• Samenvatting

  Deze bijdrage vormt een reactie op het artikel van J.R. van Angeren ‘Het omgevingsplan in de Omgevingswet’ (TO 2016, p. 4-26).

• Auteursinformatie

  Prof. mr. A.G.A. (Tonny) Nijmeijer

  Prof. mr. A.G.A. Nijmeijer is hoogleraar omgevingsrecht aan de Radboud Universiteit en verbonden aan Hekkelman Advocaten te Nijmegen.

Rechtsbescherming tegen omgevingsplannen onder de Omgevingswet

• Samenvatting

  Het omgevingsplan bevat algemeen verbindende voorschriften die nu nog in een APV zijn opgenomen. In dit artikel gaat de auteur in op gevolgen van de gewijzigde aard en inhoud van het omgevingsplan voor de rechterlijke toets, de toets bij wijzigingen en het verkrijgen van formele rechtskracht van het omgevingsplan.

• Auteursinformatie

  Mr. J.R. (Jan Reinier) van Angeren

  Mr. J.R. van Angeren is advocaat bij Stibbe.

Detailhandel en de provinciale verordening: grenzen overschreden?!

• Samenvatting

  Deze bijdrage gaat in op één specifieke instructieregel in de Verordening ruimte 2014 van de provincie Zuid-Holland, te weten art. 2.1.4 VR. Deze regel ziet op de vestigingsmogelijkheden van detailhandel in Zuid-Holland. Art. 2.1.4 VR staat al enige tijd in de belangstelling. Het is onderwerp van een aantal procedures bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State over reactieve aanwijzingen ex art. 3.8 lid 6 Wro en de weigering van een ontheffing ex art. 4.1a Wro. De regeling staat ook in de belangstelling in verband met de vraag hoe dit artikel zich verhoudt tot de eisen van het Unierecht, de vraag of het voortvloeit uit dwingende redenen van algemeen belang, de vraag of het geschikt, evenredig en noodzakelijk is om ruimtelijke doelstellingen te bereiken, en tot slot de vraag of het kan worden geacht ruimtelijke en provinciaal noodzakelijke belangen te dienen.

• Auteursinformatie

  Mr. H. (Hans) Koolen

  Mr. H. Koolen is advocaat bij de maatschap Gijs Heutink Advocaten te Amsterdam.

Korte repliek op reactie Nijmeijer naar aanleiding van het artikel ‘Het omgevingsplan in de Omgevingswet’

• Auteursinformatie

  Mr. J.R. (Jan Reinier) van Angeren

  Mr. J.R. van Angeren is advocaat bij Stibbe.

Het belang van conservatoir beslag ter verzekering van niet opeisbare erfrechtelijke vorderingen

• Samenvatting

  Dit artikel behandelt de relevantie van een recent arrest van de Hoge Raad voor de mogelijkheid om conservatoir beslag te leggen voor niet opeisbare erfrechtelijke vorderingen van kinderen op de langstlevende. Dit conservatoir beslag kan in het bijzonder van belang zijn in de gevallen dat de niet opeisbaarheid niet wordt gerechtvaardigd door de ruim opgevatte verzorgingsbehoefte van de langstlevende.
  De voorzieningenrechter dient het belang van het kind om de voldoening van zijn vordering zeker te stellen en het belang van de langstlevende om over het beslagen goed te kunnen beschikken, af te wegen. Hij dient praktisch om te gaan met het voorschrift dat na het beslag de eis in de hoofdzaak wordt ingesteld.

• Auteursinformatie

  Prof. dr. S. Perrick

  Prof. dr. S. Perrick is advocaat te Amsterdam en bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam.

Redactioneel