Open Access Advocate

Ongewenst gedrag en privaatrecht

Hoe het privaatrecht ongewenst gedrag redresseert en sanctioneert

• Auteursinformatie

  Mr. dr. F. Damsteegt-Molier

  Mr. dr. F. Damsteegt-Molier is raadsheer bij het Hof Den Haag en universitair docent bij het Molengraaff Instituut voor Privaatrecht van de Universiteit Utrecht.

  Mr. dr. B.M. Paijmans

  Mr. dr. B.M. Paijmans is advocaat bij Doelen Advocatuur te Utrecht en onbezoldigd universitair docent aan de Universiteit Utrecht.

Persoonlijke aansprakelijkheid van de curator in verband met verpande vorderingen

• Samenvatting

  Dit artikel onderzoekt wanneer de curator persoonlijk aansprakelijk is jegens de schuldeiser aan wie vorderingen zijn verpand. Eerst wordt de toetsingsmaatstaf geanalyseerd. Daarna wordt ingezoomd op de situaties van actieve inning, betwisting van het pandrecht, opvordering van de afgezonderde incasso-opbrengst, weigering van informatie en termijnstelling ex art. 58 Fw.

• Auteursinformatie

  Mr. E.A.L. van Emden

  Mr. E.A.L. van Emden is advocate bij NN Advocaten (Nationale-Nederlanden) te Den Haag

Ongewenst gedrag in verzekeringsland, bezien vanuit de positie van de verzekeraar

• Samenvatting

  De verzekeringnemer/verzekerde heeft bij het aangaan van de verzekering, tijdens de looptijd van de verzekering en bij het intreden van schade verschillende verplichtingen. Het niet voldoen aan die verplichtingen is ongewenst en biedt de verzekeraar vaak mogelijkheden daaraan consequenties te verbinden.

• Auteursinformatie

  Mr. C. Banis

  Mr. C. Banis en mr. L.K. de Haan zijn advocaat-partner bij V&A Advocaten te Rotterdam.

  Mr. L.K. de Haan

In pari delicto; als de pot de ketel verwijt

• Samenvatting

  Het aloude adagium in pari delicto wordt in de jurisprudentie maar zelden in expliciete bewoordingen gebruikt. Het heeft in Nederland echter wel degelijk betekenis. Onbetamelijk gedrag van de benadeelde zou zelfs vaker reeds bij de vestiging van aansprakelijkheid in beeld moeten komen, en niet pas bij de omvang van aansprakelijkheid.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. A.L.M. Keirse

  Prof. mr. A.L.M. Keirse is hoogleraar burgerlijk recht aan het Utrecht Centre for Accountability and Liability Law (UCALL) van de Universiteit Utrecht en parttime raadsheer bij het Gerechtshof Amsterdam.

  Mr. dr. B.M. Paijmans

  Mr. dr. B.M. Paijmans is advocaat bij Doelen Advocatuur en onbezoldigd universitair docent aan de Universiteit Utrecht.

Update jurisprudentie agentuurovereenkomsten 2015-2017

• Samenvatting

  In dit artikel wordt de in de periode 1 januari 2015 tot en met 22 mei 2017 gewezen jurisprudentie over agentuurovereenkomsten besproken. Een breed scala aan onderwerpen met betrekking tot agentuurovereenkomsten passeerde de revue de afgelopen twee jaar bij de rechtbanken, de gerechtshoven en het HvJ EU. Gemeenschappelijke noemer was dat vrijwel alle besproken uitspraken verband hielden met de beëindiging van de agentuurovereenkomsten. Een algemeen beeld dat naar voren komt, is dat de agent nog altijd veel bescherming wordt geboden.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. H.S. Kleinjan

  Mr. drs. H.S. Kleinjan is advocaat bij Lexence N.V.

Houd de vertegenwoordiger kort aangelijnd

• Samenvatting

  Op 3 februari 2017 wees de Hoge Raad twee arresten over de schijn van volmachtverlening. In deze arresten stond de vraag centraal wanneer van toerekening sprake kan zijn. Het antwoord: als feiten en omstandigheden aanwezig zijn die aan de achterman kunnen worden toegerekend. Deze arresten worden besproken tegen hun dogmatische achtergrond en in vergelijking met de aansprakelijkheid voor bodes en met het geval waarin is onderhandeld met een voorbehoud.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij La Gro Advocaten in Alphen aan den Rijn.

De uitleg van een olympische Topsportersovereenkomst: Van Gelder/NOC*NSF onder de loep

• Samenvatting

  In Van Gelder/NOC*NSF heeft de rechter marginaal getoetst of NOC*NSF in redelijkheid tot zijn besluit had kunnen komen om Van Gelder uit te sluiten van verdere deelname aan de Olympische Spelen. De auteur analyseert de juistheid van die normtoepassing. Hij concludeert dat een onjuiste maatstaf is toegepast; tussen partijen gold een Topsportersovereenkomst, en uitleg van die overeenkomst met toepassing van de Haviltex-norm was geboden. Het artikel is relevant voor NOC*NSF en atleten: dient NOC*NSF zijn contracten met olympische atleten te herzien en waar moeten atleten zich van vergewissen?

• Auteursinformatie

  Mr. M.A. de Vlieger

  Mr. M.A. de Vlieger is advocaat bij BASE Advocaten in Rotterdam.

Nieuwe piketpalen bij aansprakelijkheidsvorderingen tegen indirecte bestuurders via art. 2:11 BW

• Samenvatting

  De Hoge Raad slaat nieuwe piketpalen. In het geval van externe bestuurdersaansprakelijkheid van de rechtspersoon-bestuurder is de indirecte bestuurder hoofdelijk aansprakelijk via art. 2:11 BW. Een persoonlijk ernstig verwijt van de indirecte bestuurder is daarvoor niet nodig. De indirecte bestuurder kan zich wel beroepen op een disculpatiegrond, waarvoor hij de stelplicht en bewijslast draagt.

• Auteursinformatie

  Mr. Y.A. Wehrmeijer

  Mr. Y.A. Wehrmeijer en mr. J.P.W.M. van Heijningen zijn advocaat bij Houthoff Buruma te Amsterdam, werkzaam in de praktijkgroep Corporate & Commercial Litigation.

  Mr. J.P.W.M. van Heijningen

Opnieuw beweging in de rechtspraak voor de benadeelden van de Groningse gaswinning

Rb. Noord-Nederland 1 maart 2017, ECLI:NL:RBNNE:2017:715

• Samenvatting

  De Rechtbank Noord-Nederland maakt in haar vonnis van 1 maart 2017 een uitzondering op het uitgangspunt dat voor toekenning van immateriële schade bij ‘zuivere’ persoonsaantastingen sprake dient te zijn van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. De benadeelden van de Groningse gaswinning kunnen derhalve voor vergoeding van immateriële schade in aanmerking komen zonder dat sprake is van geestelijk letsel.

• Auteursinformatie

  Mr. M.J. Journée

  Mr. M.J. Journée is advocaat bij Nysingh advocaten-notarissen te Apeldoorn op de sectie Aansprakelijkheid, Verzekering & Vervoer.

Finaliteit bij hoofdelijkheid? Een gewaarschuwd mens telt voor twee

• Samenvatting

  Hoofdelijkheid kan het bereiken van een schikking met een finaal karakter voor een individuele (hoofdelijke) schuldenaar compliceren, specifiek in geval van zogenoemde massaschadeclaims. Een individuele schikking met een schuldeiser raakt regresvorderingen van de overige hoofdelijke schuldenaren op de schikkende schuldenaar in beginsel niet. De auteurs beschrijven hoe een schikkende schuldenaar ook finaliteit in deze regresverhouding kan trachten te bevorderen en zij geven diverse wenken in dit verband die in de praktijk mogelijk van pas komen.

• Auteursinformatie

  Mr. D.J. Beenders

  Mr. D.J. Beenders zijn advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam.

  Mr. A.D. Polkerman

  Mr. A.D. Polkerman zijn advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam.

  Mr. W. Hofstee

  Mr. W. Hofstee zijn advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam.

Niet-contractuele aansprakelijkheid Unie voor fouten Europese Ombudsman

Schending zorgvuldigheidsbeginsel en redelijke termijn altijd een voldoende gekwalificeerde schending?

• Samenvatting

  In het arrest Staelen/Ombudsman heeft het Hof van Justitie geoordeeld over de aansprakelijkheid van de Europese Ombudsman. Het arrest is interessant vanwege de overwegingen over het vereiste van de voldoende gekwalificeerde schending. Dit heeft ook betekenis voor de situatie waarin de Nederlandse overheid in strijd handelt met het Unierecht.

• Auteursinformatie

  Mr. R. Meijer

  Mr. R. Meijer is advocaat bij Zippro Meijer Citteur te Amsterdam.

Verhaal van onderzoekskosten: vreemde eend in de bijt van het enquêterecht

• Samenvatting

  De Meavita-beschikking bevestigt dat de toewijzing van een verzoek ex art. 2:354 BW aan hoge motiveringseisen moet voldoen. Maar past een uitgebreid onderzoek naar de aan individuele bestuurders en commissarissen te maken verwijten wel in de enquêteprocedure, en hoe verhoudt de maatstaf voor kostenverhaal zich tot maatstaven voor bestuurdersaansprakelijkheid?

• Auteursinformatie

  Mr. C.J-A. Seinen

  C.J-A. Seinen is cassatieadvocaat bij Ekelmans & Meijer Advocaten in Den Haag en gastonderzoeker bij het Amsterdam Centre for Comprehensive Law (Vrije Universiteit Amsterdam).

Controlevereiste bij FZO’s: beschikken door de pandgever niet (langer) geoorloofd?

• Samenvatting

  Op 10 november 2016 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie een belangrijk arrest gewezen over de betekenis van het controlevereiste bij FZO’s. Onderzocht wordt of de huidige Nederlandse praktijk op dit punt zich verdraagt met de uitspraak van het Hof, en zo nee, wat daarvan de consequenties zijn.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.A.K. Rank

  Prof. mr. W.A.K. Rank is hoogleraar Financieel Recht aan de Universiteit Leiden en advocaat te Amsterdam.

Samenloop bij gemengde overeenkomsten

Enige gedachten over de toepassing van art. 6:215 BW naar aanleiding van HR 10 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:405, RvdW 2017/342

• Samenvatting

  Over de in art. 6:215 BW geregelde samenloop van rechtsregels bij gemengde overeenkomsten wees de Hoge Raad onlangs een belangwekkend arrest (HR 10 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:405, RvdW 2017/342), dat meer duidelijkheid biedt over de wijze waarop art. 6:215 BW moet worden toegepast. Dit arrest staat in deze bijdrage centraal.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. P.S. Bakker

  Mr. dr. P.S. Bakker is advocaat bij Spigt Dutch Caribbean en verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Münchhausen revisited: de bewijsovereenkomst als instrument voor contractenmakers

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt beschreven hoe de bewijsovereenkomst kan worden gebruikt om boilerplate-clausules zodanig te verstevigen dat ze ook in de Nederlandse contractspraktijk het beoogde effect hebben. Na een korte inleiding over de toelaatbaarheid van bewijsovereenkomsten in het Nederlandse recht wordt specifiek ingegaan op het nut van bewijsafspraken voor een no oral modification clause, een non-waiver clause en een entire agreement clause. Daarbij wordt voor elk van deze drie veelgebruikte clausules een tekstsuggestie aangereikt. Verder wordt aan de hand van de jurisprudentie van de laatste tien jaar uitgelegd in welke situaties het waarschijnlijk geen zin heeft om zulke clausules uit te breiden met een bewijsregeling.

• Auteursinformatie

  Mr. M. Uijen

  Mr. M. Uijen is advocaat bij Griffiths Advocaten.

Recht doen aan wat partijen bedoelen

• Samenvatting

  Het leerstuk van de uitleg van overeenkomsten blijft in beweging. Waar in 1981 en 1993 de grenspalen werden geslagen door ontwikkeling van de Haviltex-norm en de cao-norm, is sindsdien binnen die norm verfijnd. In 2004 oordeelde de Hoge Raad in DSM/Fox dat tussen beide normen een vloeiende overgang bestaat. Tussen de Haviltex- en cao-norm bleef evenwel een waterscheiding bestaan. Op 25 november 2016 sloeg de Hoge Raad in zijn arrest FNV/Condor een brug tussen cao en Haviltex. Bij uitleg gaat het om wat concreet met een bepaling is bedoeld, niet om wat partijen zouden hebben gewild als ze overal rekening mee hadden gehouden, aldus de Hoge Raad in zijn arrest Flexabram/Iprem van 9 december 2016. Beide arresten worden in deze bijdrage besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij La Gro Advocaten in Alphen aan den Rijn.

Eigendomsvoorbehoud, verpandingen en voorwaardelijk eigendomsrecht

De grens tussen goederenrecht en verbintenissenrecht en mogelijke toepassingen (Rabobank/Reuser)

• Samenvatting

  De Hoge Raad heeft in Rabobank/Reuser bij de overdracht onder eigendomsvoorbehoud het eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde erkend en wel als goederenrechtelijk werkende recht (werking jegens derden). Hij schept duidelijkheid en maakt daarmee de toepassing van het eigendomsvoorbehoud en overdracht onder voorwaarden beter hanteerbaar voor de praktijk. Wel zal aan de hand van het arrest nog nadere invulling moeten worden gegeven aan de inhoud van de bevoegdheden van het eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde.

• Auteursinformatie

  Mr. A.H. Scheltema

  Mr. A.H. Scheltema is advocaat bij NautaDutilh in Amsterdam.

Een Mexican standoff in faillissement

Over de faillissementsrechtelijke houdbaarheid van overeenkomsten tot lossing tussen een pandhouder en een boven hem bevoorrechte schuldeiser

• Samenvatting

  De pandhouder moet sommige schuldeisers, zoals de retentor of de fiscus, voor zich dulden. In faillissement delen deze hoogpreferente schuldeisers in de faillissementskosten. Bij een negatieve boedel zullen zij niets ontvangen. Voor de fiscus en de retentor is het dan aantrekkelijk om een overeenkomst te sluiten met de pandhouder waardoor zij buiten de omslag van de faillissementskosten blijven. Omdat de curator hierdoor buiten spel wordt gezet, is het de vraag of deze overeenkomst faillissementsbestendig is. In dit artikel wordt deze vraag bevestigend beantwoord.

• Auteursinformatie

  Mr. O.M. Spronken

  Mr. O.M. Spronken is advocaat bij Tanger in Velsen.

  Mr. C.J.D. Warren

  Mr. C.J.D. Warren was docent-onderzoeker bij het Molengraaff Instituut voor Privaatrecht en werkt tegenwoordig als professional support lawyer bij Houthoff Buruma te Amsterdam.

Product recall: hoe te wapenen tegen schadelijke gevolgen van een terugroepactie?

• Samenvatting

  Door strengere veiligheidsnormen en regelgeving neemt het aantal product recalls de laatste jaren toe. In deze bijdrage bespreken de auteurs de regelgeving rondom het terugroepen van onveilige levensmiddelen en de rol die de NVWA hierbij heeft. Tevens bespreken zij diverse praktische maatregelen ter voorkoming of beperking van schadelijke gevolgen van een product recall, waaronder de mogelijkheid tot het verzekeren hiervan.

• Auteursinformatie

  Mr. L.F. Dröge

  Mr. L.F. Dröge is advocaat bij Houthoff Buruma.

  Mr. Y.A. Rampersad

  Mr. Y.A. Rampersad is Professional Support Lawyer bij Houthoff Buruma.

De nederlaagsoverwinning van Vitesse c.s.

• Samenvatting

  Met het arrest van de Hoge Raad van 24 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1309, kwam voor Vitesse c.s. een teleurstellend einde aan een zes instanties omspannende rechtsstrijd met de provincie Gelderland. Deze bijdrage gaat daarop in en op het verschil tussen het onrechtmatig wekken van verwachtingen en het onrechtmatig beschamen ervan en hoe dat uitwerkt op de omvang van de schadevergoedingsverplichting (positief versus negatief belang).

• Auteursinformatie

  Mr. H.J.S.M. Langbroek

  Mr. H.J.S.M. Langbroek is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag.