Open Access Advocate

Münchhausen revisited: de bewijsovereenkomst als instrument voor contractenmakers

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt beschreven hoe de bewijsovereenkomst kan worden gebruikt om boilerplate-clausules zodanig te verstevigen dat ze ook in de Nederlandse contractspraktijk het beoogde effect hebben. Na een korte inleiding over de toelaatbaarheid van bewijsovereenkomsten in het Nederlandse recht wordt specifiek ingegaan op het nut van bewijsafspraken voor een no oral modification clause, een non-waiver clause en een entire agreement clause. Daarbij wordt voor elk van deze drie veelgebruikte clausules een tekstsuggestie aangereikt. Verder wordt aan de hand van de jurisprudentie van de laatste tien jaar uitgelegd in welke situaties het waarschijnlijk geen zin heeft om zulke clausules uit te breiden met een bewijsregeling.

• Auteursinformatie

  Mr. M. Uijen

  Mr. M. Uijen is advocaat bij Griffiths Advocaten.

Recht doen aan wat partijen bedoelen

• Samenvatting

  Het leerstuk van de uitleg van overeenkomsten blijft in beweging. Waar in 1981 en 1993 de grenspalen werden geslagen door ontwikkeling van de Haviltex-norm en de cao-norm, is sindsdien binnen die norm verfijnd. In 2004 oordeelde de Hoge Raad in DSM/Fox dat tussen beide normen een vloeiende overgang bestaat. Tussen de Haviltex- en cao-norm bleef evenwel een waterscheiding bestaan. Op 25 november 2016 sloeg de Hoge Raad in zijn arrest FNV/Condor een brug tussen cao en Haviltex. Bij uitleg gaat het om wat concreet met een bepaling is bedoeld, niet om wat partijen zouden hebben gewild als ze overal rekening mee hadden gehouden, aldus de Hoge Raad in zijn arrest Flexabram/Iprem van 9 december 2016. Beide arresten worden in deze bijdrage besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij La Gro Advocaten in Alphen aan den Rijn.

Eigendomsvoorbehoud, verpandingen en voorwaardelijk eigendomsrecht

De grens tussen goederenrecht en verbintenissenrecht en mogelijke toepassingen (Rabobank/Reuser)

• Samenvatting

  De Hoge Raad heeft in Rabobank/Reuser bij de overdracht onder eigendomsvoorbehoud het eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde erkend en wel als goederenrechtelijk werkende recht (werking jegens derden). Hij schept duidelijkheid en maakt daarmee de toepassing van het eigendomsvoorbehoud en overdracht onder voorwaarden beter hanteerbaar voor de praktijk. Wel zal aan de hand van het arrest nog nadere invulling moeten worden gegeven aan de inhoud van de bevoegdheden van het eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde.

• Auteursinformatie

  Mr. A.H. Scheltema

  Mr. A.H. Scheltema is advocaat bij NautaDutilh in Amsterdam.

Recht voor de zorgmarkten

Een overzicht

• Samenvatting

  De wetgever heeft ervoor gekozen om de zorg in te richten als een markt en zij is een aanzienlijk (complex) aandeel van onze economie geworden. De zorgmarkten zijn sterk gereguleerd door de overheid. Niettemin opereren zorginstellingen op de zorgmarkt steeds meer als gewone ondernemingen en zijn recht en financiering van de zorg een deel van het ondernemingsrecht. Dit artikel geeft een overzicht van deze verhoudingen.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. J.G. Sijmons

  Prof. mr. dr. dr. J.G. Sijmons is hoogleraar Gezondheidsrecht aan de Universiteit Utrecht en advocaat bij Nysingh advocaten-notarissen NV.

De faillerende zorginstelling

• Samenvatting

  De introductie van marktwerking in de gezondheidszorg heeft tot gevolg dat zorginstellingen in toenemende mate blootgesteld worden aan het risico van een faillissement. De publieke belangen in de zorg maken dat het faillissement van een zorginstelling een aantal eigenaardigheden kent. De auteurs verkennen in dit artikel een aantal bijzonderheden door de rollen van de overheid, de zorgverzekeraar en de curator onder de loep te nemen.

• Auteursinformatie

  Mr. K. Meersma

  Mr. K. Meersma is advocaat bij AKD.

  Mr. T. Hekman

  Mr. T. Hekman is advocaat bij AKD.

  Mr. J. Rijken

  Mr. J Rijken is advocaat bij AKD.

Governance in het ziekenhuis

Het participatiemodel als Haarlemmerolie?

• Samenvatting

  In deze bijdrage gaat de auteur in op de verhoudingen binnen het ziekenhuis. Belicht worden de door de tijd gewijzigde rol en positie van de medisch specialist en de raad van bestuur van het ziekenhuis in relatie tot de nimmer aflatende beslissingen vanuit de wetgever die invloed uitoefenen op die positie. De auteur schetst een mogelijke invulling van het door de politiek geopperde participatiemodel en gaat in op het op dit moment schaarse aantal praktijkvoorbeelden waarbij bestuurbaarheid en gelijkgerichtheid binnen het ziekenhuis vanuit de hoek van het ondernemingsrecht handen en voeten worden gegeven.

• Auteursinformatie

  Mr. T.A.M. van den Ende

  Mr. T.A.M. van den Ende is advocaat/partner Gezondheidszorg bij Nysingh advocaten-notarissen.

De Governancecode Zorg 2017

Wondermiddel, doekje voor het bloeden of een geschikt instrument?

• Samenvatting

  Op 15 december 2016 is de Governancecode Zorg 2017 aangeboden aan de cliëntenorganisaties binnen de zorg. De auteurs van dit artikel houden deze Code tegen het licht en vergelijken deze met de Zorgbrede Governancecode 2010 en de Corporate Governancecode 2016. Voorts beantwoorden zij de volgende vragen: (a) draagt de Code op een adequate wijze bij aan de vier speerpunten van het beleid van de minister van VWS; (b) hoe vernieuwend is de Code; (c) wat moet er in de bestuurskamer en de kamer van de raad van toezicht veranderen; en (d) vergroot de Code het aansprakelijkheidsrisico voor bestuurders en leden van de raad van toezicht?

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.J. Oostwouder

  Prof. mr. W.J. Oostwouder is hoogleraar Bedrijfsfinancieel Recht aan de Universiteit Utrecht, advocaat bij Loyens & Loeff en lid van het Zorgteam van dit kantoor en directeur/eigenaar van Meer Kennis, Juridische en Governance Opleidingen te Hoofddorp.

  Mr. F.L. Leijdesdorff

  Mr. F.L. Leijdesdorff is advocaat partner bij het Zorgteam van Loyens & Loeff.

Het recht van de legitimaris op informatie over de periode voor het overlijden van de erflater

• Samenvatting

  In dit artikel onderzoeken de auteurs of en in hoeverre de legitimaris belang heeft bij en recht heeft op inzage in de financiële situatie (waaronder bankafschriften) van de erflater over de periode vóór het overlijden van de erflater. Tevens wordt onderzocht of er daarbij verschil bestaat tussen het belang bij en recht op informatie voor de legitimaris-niet-erfgenaam bij het doen van een beroep op de legitieme portie en de inkorting en dat van de legitimaris-erfgenaam. Ten slotte onderzoeken de auteurs of de wet beschikt over sanctiemiddelen wanneer het recht op informatie van de legitimaris wordt geschonden en in hoeverre de bescherming van de legitimaris-niet-erfgenaam zich verhoudt tot de bescherming van de legitimaris-erfgenaam.

• Auteursinformatie

  Mr. F.W. Brans

  Mr. F.W. Brans is senior jurist bij AD Advocaten te Amsterdam.

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers

  Mr. Ph.A.J. Raaijmaakers is advocaat bij AD Advocaten te Amsterdam.

Een Mexican standoff in faillissement

Over de faillissementsrechtelijke houdbaarheid van overeenkomsten tot lossing tussen een pandhouder en een boven hem bevoorrechte schuldeiser

• Samenvatting

  De pandhouder moet sommige schuldeisers, zoals de retentor of de fiscus, voor zich dulden. In faillissement delen deze hoogpreferente schuldeisers in de faillissementskosten. Bij een negatieve boedel zullen zij niets ontvangen. Voor de fiscus en de retentor is het dan aantrekkelijk om een overeenkomst te sluiten met de pandhouder waardoor zij buiten de omslag van de faillissementskosten blijven. Omdat de curator hierdoor buiten spel wordt gezet, is het de vraag of deze overeenkomst faillissementsbestendig is. In dit artikel wordt deze vraag bevestigend beantwoord.

• Auteursinformatie

  Mr. O.M. Spronken

  Mr. O.M. Spronken is advocaat bij Tanger in Velsen.

  Mr. C.J.D. Warren

  Mr. C.J.D. Warren was docent-onderzoeker bij het Molengraaff Instituut voor Privaatrecht en werkt tegenwoordig als professional support lawyer bij Houthoff Buruma te Amsterdam.

Product recall: hoe te wapenen tegen schadelijke gevolgen van een terugroepactie?

• Samenvatting

  Door strengere veiligheidsnormen en regelgeving neemt het aantal product recalls de laatste jaren toe. In deze bijdrage bespreken de auteurs de regelgeving rondom het terugroepen van onveilige levensmiddelen en de rol die de NVWA hierbij heeft. Tevens bespreken zij diverse praktische maatregelen ter voorkoming of beperking van schadelijke gevolgen van een product recall, waaronder de mogelijkheid tot het verzekeren hiervan.

• Auteursinformatie

  Mr. L.F. Dröge

  Mr. L.F. Dröge is advocaat bij Houthoff Buruma.

  Mr. Y.A. Rampersad

  Mr. Y.A. Rampersad is Professional Support Lawyer bij Houthoff Buruma.

De nederlaagsoverwinning van Vitesse c.s.

• Samenvatting

  Met het arrest van de Hoge Raad van 24 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1309, kwam voor Vitesse c.s. een teleurstellend einde aan een zes instanties omspannende rechtsstrijd met de provincie Gelderland. Deze bijdrage gaat daarop in en op het verschil tussen het onrechtmatig wekken van verwachtingen en het onrechtmatig beschamen ervan en hoe dat uitwerkt op de omvang van de schadevergoedingsverplichting (positief versus negatief belang).

• Auteursinformatie

  Mr. H.J.S.M. Langbroek

  Mr. H.J.S.M. Langbroek is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag.

Gebiedsbescherming en soortenbescherming in de Aanvullingswet natuur Omgevingswet

• Samenvatting

  In deze bijdrage bespreken de auteurs gebieds- en soortenbescherming in de consultatieversie van de Aanvullingswet natuur die op 21 november 2016 is gepubliceerd. De auteurs bespreken de wijze waarop de bestaande regeling wordt geïntegreerd in het systeem van de Omgevingswet en de vraag of dit gevolgen heeft voor het beschermingsniveau.

• Auteursinformatie

  Prof. dr. Ch.W. (Chris) Backes

  Prof. dr. Ch.W. Backes is verbonden aan het Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law (UCWOSL).

  Prof. mr. dr. A.A. (Annelies) Freriks

  Prof. mr. dr. A.A. Freriks is verbonden aan het Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law (UCWOSL) en voorts advocaat/partner van ELEMENT Advocaten te Eindhoven.

Voorzorgverplichtingen. Over aansprakelijkheidsrechtelijke normstelling voor onzekere risico’s

Bespreking van het proefschrift van mr. E.R. de Jong

• Samenvatting

  De aansprakelijkheid voor onzekere risico’s is een van de belangrijkste problemen waar ons vak zich voor gesteld ziet. Elbert de Jong heeft hier een inspirerend proefschrift over geschreven. Dit boek brengt ons verder, maar laat ook vragen open. Daarmee is dit proefschrift ook een uitnodiging tot verder denken over de inbedding van de aansprakelijkheid voor onzekere risico’s in het ontgonnen gedeelte van het aansprakelijkheidsrecht.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. B.T.M. van der Wiel

  Mr. drs. B.T.M. van der Wiel is advocaat bij Houthoff Buruma te Amsterdam.

Pandrecht. Een rechtsvergelijkend onderzoek naar de gevolgen van het vuistloze en stille karakter van het pandrecht

Bespreking van het proefschrift van mr. F.J.L. Kaptein

• Samenvatting

  In zijn proefschrift Pandrecht doet de heer F.J.L. Kaptein een aantal voorstellen voor het aanpassen van het stil en het vuistloos pandrecht. In deze recensie wordt ingegaan op deze voorstellen, in het bijzonder op de passages uit het proefschrift die betrekking hebben op het gebrek aan en het herstel van evenwicht tussen concurrente en zekerheidsgerechtigde schuldeisers.

• Auteursinformatie

  Mr. E.J. Oppedijk van Veen

  Mr. E.J. Oppedijk van Veen is advocaat bij RESOR te Amsterdam.

Het uniciteitsbeginsel in het goederenrecht

Bespreking van het proefschrift van mr. V. Tweehuysen

• Samenvatting

  Valérie Tweehuysen heeft met Het uniciteitbeginsel in het goederenrecht een fraai proefschrift geschreven. Als het uniciteitsbeginsel – één goederenrechtelijk recht heeft slechts één rechtsobject – wordt losgelaten kan bijvoorbeeld een zekerheidsrecht op een onderneming of een assurantieportefeuille worden gevestigd. Tweehuysen concludeert dat het loslaten van het uniciteitsbeginsel geen praktische voordelen zal opleveren.

• Auteursinformatie

  Mr. B.I. Kraaipoel

  Mr. B.I. Kraaipoel is advocaat bij RESOR te Amsterdam.

De relativiteit van wettelijke normen en de toepassing van de vereisten van causaliteit, relativiteit en toerekening bij de onrechtmatige overheidsdaad

Bespreking van de proefschriften van mr. P.W. den Hollander en mr. L. Di Bella

• Samenvatting

  In deze (dubbel)recensie worden de proefschriften besproken van Di Bella (De toepassing van de vereisten van causaliteit, relativiteit en toerekening bij de onrechtmatige overheidsdaad) en Den Hollander (De relativiteit van wettelijke normen). Hoewel de auteur het niet op alle onderdelen eens is met de bevindingen, is hij van oordeel dat beide proefschriften het debat over relativiteit en, in het geval van Di Bella, overheidsaansprakelijkheid, onmiskenbaar verder hebben gebracht.

• Auteursinformatie

  Mr. R. Meijer

  Mr. R. Meijer is advocaat bij ZIPPRO MEIJER CITTEUR te Amsterdam.

Exit inrichtingenbegrip, welkom activiteit!

• Samenvatting

  Dit artikel is een onderdeel van het themanummer naar aanleiding van de Vlaams-Nederlandse bijeenkomst over het omgevingsrecht met de titel: ‘Omgevingsrecht in de Lage Landen: Toren van Babel of Tuin der Lusten?’
  In deze bijdrage gaat de auteur in op de overgang van het begrip ‘inrichting’, zoals opgenomen in de Wet milieubeheer, naar het begrip ‘milieubelastende activiteit’, zoals opgenomen in de Omgevingswet.

• Auteursinformatie

  Mr. V.M.Y. (Valérie) van ’t Lam

  Mr. V.M.Y. van ’t Lam is advocaat bij Stibbe te Amsterdam.

De Aanvullingswet grondeigendom Omgevingswet: verbetering of niet?

• Samenvatting

  In deze bijdrage beschrijft en bespreekt de auteur de consultatieversie van de Aanvullingswet grondeigendom Omgevingswet. Het artikel bevat een schets en een beoordeling van de instrumenten in de Aanvullingswet.

• Auteursinformatie

  Mr. J.R. (Jurgen) Vermeulen

  Mr. J.R. Vermeulen is advocaat en partner bij Ten Holter Noordam advocaten te Rotterdam.

Het Besluit activiteiten leefomgeving

• Samenvatting

  In deze bijdrage gaat de auteur in op de systematiek van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en de rol van het Bal in het omgevingsrecht.

• Auteursinformatie

  Mr. G.C.W. (Godert) van der Feltz

  Mr. G.C.W. van der Feltz is advocaat bij Van der Feltz Advocaten.

Update mededingingsrechtelijke aspecten van postcontractuele concurrentieverboden in franchiseovereenkomsten

• Samenvatting

  De bijdrage ziet op mededingingsrechtelijke ontwikkelingen bij postcontractuele concurrentieverboden in franchiseovereenkomsten en de implicaties van de uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie in de beschikking La Retoucherie de Manuele. De auteur stelt de vraag of dergelijke bedingen in de context van franchise nog kunnen worden aangemerkt als noodzakelijke nevenrestricties. Dat is van belang, omdat dergelijke nevenrestricties zijn onttrokken aan mededingingsrechtelijke toetsing, waardoor de merkbaarheid geen rol meer speelt. De auteur wijst erop dat bij een mededingingsrechtelijke toetsing van postcontractuele concurrentieverboden meer factoren van belang zijn dan slechts een belangenafweging tussen partijen.

• Auteursinformatie

  Mr. H.E. Urlus

  Mr. H.E. Urlus is advocaat te Amsterdam, verbonden aan Greenberg Traurig, LLP, en onder meer gespecialiseerd in civielrechtelijke en mededingingsrechtelijke aspecten van agentuur, distributie en franchise. Hij heeft daarover regelmatig gepubliceerd en was ook betrokken bij de totstandkoming van de Nederlandse Franchisecode als voorzitter van de Denktank Franchisegevers. De auteur dankt zijn kantoorgenoten mr. T. Charatjan en mr. J.H. Christ voor hun waardevolle bijdragen aan de totstandkoming van dit artikel.