Open Access Advocate

Van meelwormen, krekels, sprinkhanen en andere wijzen van uitlegging van Unierecht

• Samenvatting

  Op 1 oktober 2020 gaf het Hof van Justitie van de Europese Unie antwoord op de door de Franse Conseil d’État gestelde prejudiciële vraag of hele insecten, zoals wormen, sprinkhanen en krekels, een novel food zijn in de zin van Verordening (EG) nr. 258/97. Tegen de achtergrond van deze vraag besteedt advocaat-generaal Michal Bobek in zijn conclusie, naast de standaardmethoden van uitlegging van het Unierecht, aandacht aan de minder vaak toegepaste dynamische uitlegging. In deze bijdrage wordt derhalve nader stilgestaan bij de beperkingen en mogelijkheden van de toepassing van de dynamische interpretatie in de context van het Unierecht.
  Conclusie A-G Bobek 9 juli 2020, zaak C-526/19, ECLI:EU:C:2020:552 (Entoma)

• Auteursinformatie

  Mr. drs. K.J. Defares

  Mr. drs. K.J. (Kenneth) Defares is advocaat te Amsterdam.

CK Telecoms/Commissie: ‘bridging the gap’ tussen Airtours en SIEC-test?

• Samenvatting

  Op 28 mei 2020 heeft het Gerecht van de Europese Unie de beschikking van de Europese Commissie vernietigd waarin de Commissie de overname van Telefónica UK door CK Hutchison UK (nadien ‘CK Telecom UK’) – een zogenoemde 4-naar-3-telecomfusie in het Verenigd Koninkrijk – verbood. In dit arrest wordt voor de eerste maal de toepassing van de ‘significant impediment to effective competition’ (SIEC)-test op zogenoemde ‘gap’-zaken onderworpen aan een (indringende) rechterlijke toetsing. Gap-zaken zijn concentratiezaken waarbij geen sprake is van het creëren of versterken van een dominante machtspositie, maar waarbij mogelijk een significante beperking van de concurrentie optreedt doordat de fusie leidt tot de vermindering van concurrentiedruk op een beperkt aantal overgebleven marktspelers. De maatstaf die het Gerecht in CK Telecoms/Commissie aanlegt, lijkt bijzonder zwaar en nadert de bewijsstandaard voor collectieve dominantie zoals geformuleerd in het Airtours-arrest. Dit zal het moeilijk maken voor de Commissie (en nationale mededingingsautoriteiten) om dergelijke fusies in oligopolide markten in de toekomst nog te verbieden.
  Gerecht 28 mei 2020, zaak T-399/16, ECLI:EU:T:2020:217 (CK Telecoms UK Investments/Commissie).

• Auteursinformatie

  Mr. B.J.H. Braeken

  Mr. B.J.H. (Bas) Braeken is advocaat en partner bij bureau Brandeis.

  Mr. X.Y.G. Versteeg

  Mr. X.Y.G. (Jade) Versteeg is advocaat bij bureau Brandeis.

De aanvang van de korte verjaringstermijn bij beroepsaansprakelijkheidsvorderingen na het arrest van de Hoge Raad van 9 oktober 2020

• Samenvatting

  Op 9 oktober 2020 heeft de Hoge Raad een arrest gewezen over het moment waarop de verjaringstermijn van de beroepsaansprakelijkheidsvordering van de (voormalig) cliënt op zijn adviseur een aanvang neemt. In dit artikel wordt het arrest bekeken in de context van eerdere rechtspraak over dit onderwerp en wordt onderzocht hoe de door de Hoge Raad gegeven norm in de praktijk kan uitwerken.

• Auteursinformatie

  Mr. M. de Haan

  Mr. M. de Haan is advocaat bij NN Advocaten (Nationale-Nederlanden) te Den Haag.

  Mr. E.A.L. van Emden

  Mr. E.A.L. van Emden is advocaat bij NN Advocaten (Nationale-Nederlanden) te Den Haag en buitenpromovendus aan de Radboud Universiteit te Nijmegen.

Consultatievoorstel wettelijke kwaliteitsrekening financiële ondernemingen: naar een praktisch alternatief voor een stichting derdengelden?

• Samenvatting

  In dit artikel wordt ingegaan op de achtergrond, opzet en inhoud van het consultatievoorstel voor een wettelijke kwaliteitsrekening voor bepaalde financiële ondernemingen. De auteur signaleert verschillende verbeterpunten en concludeert dat de toegevoegde waarde van het voorstel vooral hierin ligt dat het een praktisch alternatief biedt voor het gebruik van een stichting derdengelden.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.A.K. Rank

  Prof. mr. W.A.K. Rank is hoogleraar Financieel Recht aan de Universiteit Leiden, Of Counsel bij NautaDutilh te Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

Het ontbinden van een overeenkomst en de Tenzij-jurisprudentie

• Samenvatting

  Meijers heeft een ontbindingsregime ontwikkeld dat voornamelijk was geënt op het (eenzijdig) belang van de schuldeiser. De Hoge Raad heeft zowel voor als na de invoering van het BW het door Meijers ontworpen regime mijns inziens gerelativeerd door bij de beoordeling van de ontbindingsbevoegdheid de belangen van de schuldenaar via een open belangenafweging te laten meewegen. In de Tenzij-jurisprudentie heeft de Hoge Raad zijn eerdere – meer gefragmenteerde – rechtspraak op het gebied van ontbinding bevestigd en gepresenteerd als een meer coherent systeem. Alhoewel het misschien (rechtspolitiek) wenselijk kan zijn om de belangen van een schuldenaar zwaarder te laten meewegen, wordt hiermee wel afbreuk gedaan aan het – aanvankelijk – scherpe normenkader van artikel 6:265 lid 1 BW. De auteur betoogt dat als gevolg daarvan de ontbindingsrechtspraak minder voorspelbaar is. Zo valt in het Tenzij-arrest op dat voorzieningenrechter en hof tot verschillende uitkomsten komen. De onvoorspelbaarheid wordt volgens de auteur versterkt doordat de omstandigheden die de rechter bij een beslissing over een ontbinding kan meewegen, zowel aan de kant van de schuldeiser als aan die van de schuldenaar, tot het moment van vonnis moving targets kunnen zijn.

• Auteursinformatie

  Mr. A.J. Rijsterborgh

  Mr. A.J. Rijsterborgh is advocaat te Amsterdam en werkt als buitenpromovendus aan de Open Universiteit aan een proefschrift over partiële aantasting van overeenkomsten.

Het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst anno 2021

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van de jurisprudentie op het gebied van het postcontractuele non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. Ook wordt stilgestaan bij de invloed van de Wet franchise op postcontractuele non-concurrentiebedingen in franchiseovereenkomsten.

• Auteursinformatie

  Mr. J.H. Kolenbrander

  Mr. J.H. Kolenbrander is advocaat bij De Clercq Advocaten Notariaat te Leiden en gespecialiseerd in franchising.

De WHOA en het contractenrecht

• Samenvatting

  De Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) die per 1 januari 2020 in werking is getreden, kan grote implicaties hebben op gesloten contracten. De WHOA introduceert een uniek fenomeen in het Nederlands vermogensrecht: in een situatie buiten faillissement kunnen contractuele aanspraken worden gewijzigd ook als de wederpartij daar zelf niet mee instemt. Clausules die inroepbaar zijn bij initiatie van een schuldeisersakkoord onder de WHOA worden krachteloos. In dit artikel gaat de auteur per soort contract na wat de betekenis van de WHOA is voor dergelijke contractuele relaties en wat de mogelijkheden en de zin ervan zijn om de initiatie van een schuldeisersakkoord onder de WHOA in contracten op te nemen als grond voor beëindiging of om die aan goedkeuring van aandeelhouders te onderwerpen.

• Auteursinformatie

  Mr. J.G.A. Struycken

  Mr. J.G.A. Struycken is partner bij Certa Advocaten in Amsterdam.

Online tussenhandelaren: transparantie en eerlijkheid als geboden

• Samenvatting

  Sinds 12 juli 2020 geldt EU-Verordening 2019/1150 over onlinetussenhandelsdiensten. Deze Verordening brengt nogal wat wijzigingen voor het gebruik en de omgang met contracten mee voor onlinetussenhandelsdienstverleners en hun klanten. Deze wijzigingen wijken met name op het gebied van de opzegging van overeenkomsten en de inhoud en omgang met algemene voorwaarden op wezenlijke punten af van het Burgerlijk Wetboek. De verschillen met bestaande regelingen in het BW worden besproken, alsook de gevolgen die dat voor het BW zou mogen hebben.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij facily LAW advocatuur in Aalsmeer en adviseur bij La Gro Geelkerken Advocaten in Alphen aan den Rijn.

Zekerheid voor leverancierskrediet

Bespreking van het proefschrift van mr. K.W.C. Geurts

• Samenvatting

  De Nederlandse verstrekker van leverancierskrediet heeft weliswaar een voorrangspositie ten aanzien van de door hem geleverde zaak, maar in principe niet op het surrogaat. Uit het onderzoek van mr. Geurts blijkt dat Duitse, Amerikaanse en Belgische leveranciers sterkere posities hebben. Kunnen de Nederlandse wetgever en rechter de Nederlandse positie heroverwegen?

• Auteursinformatie

  Mr. R.C. Faase

  Mr. R.C. Faase is advocaat bij Dirkzwager te Nijmegen.

EU Investor Protection Regulation and Liability for Investment Losses

Bespreking van de handelseditie van het proefschrift van mr. M.W. Wallinga

• Samenvatting

  Een studie naar de doorwerking van publiekrechtelijke toezichtregelgeving in het nationale privaatrecht. Vanuit het perspectief van bescherming van particuliere beleggers vergelijkt Wallinga de implementatie van MiFID en MiFID II onder Nederlands, Duits en Engels recht en onderzoekt hij de mogelijkheid van civielrechtelijke afdwingbaarheid van toezichtregels.

• Auteursinformatie

  Mr. F.R.H. van der Leeuw

  Mr. F.R.H. van der Leeuw is advocaat bij NautaDutilh te Amsterdam.

De kredietwaardigheidstoets bij kredietverlening aan consumenten

Bespreking van het proefschrift van mr. J.M. Meindertsma

• Samenvatting

  Het proefschrift dat wordt besproken ziet op de kredietwaardigheidstoets. De toets die moet worden uitgevoerd voorafgaand aan het verstrekken van een krediet is een belangrijk onderdeel van kredietverstrekking. Het proefschrift behandelt het Europese en nationale kader van de kredietwaardigheidstoets en gaat in op de vraag of er ruimte is voor verbetering.

• Auteursinformatie

  Mr. J.M. van Poelgeest

  Mr. J.M. van Poelgeest is advocaat bij Trivvy Advocatuur te Amsterdam.

Moet een drempel van aannemelijkheid worden genomen om recht te hebben op inzage in gegevens op grond van art. 843a Rv?

• Samenvatting

  De auteur bespreekt of voor een aanspraak op inzage vereist is dat de vordering waarvoor die wordt ingesteld aannemelijk is. Dat doet hij aan de hand van huidig recht, het wetsvoorstel modernisering en vereenvoudiging van het bewijsrecht en de rechtspraak van de Hoge Raad hierover, waaronder HR 10 juli 2020, ELCI:NL:HR:2020:1251 (Semtex/X c.s.). Hij geeft ook aan welke keuzes de wetgever volgens hem moet maken.

• Auteursinformatie

  Mr. J. Ekelmans

  Mr. J. Ekelmans is advocaat bij Ekelmans & Meijer Advocaten in Den Haag.

Sustainability sells?

Over de toekomstige duurzaamheidsregelgeving voor de financiële sector en de impact op de relatie met de cliënt

• Samenvatting

  In dit artikel geven de auteurs een overzicht van de toekomstige (informatie)verplichtingen voor financiële ondernemingen in het kader van duurzaamheid, met name op basis van de Taxonomie- en Transparantieverordening. Ook gaan zij in op de mogelijke civielrechtelijke impact daarvan op de verhouding met retailbeleggers die ‘duurzame’ financiële producten afnemen.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. S.A.M. Vermeulen

  Mr. drs. S.A.M. Vermeulen is advocaat bij NautaDutilh in Amsterdam.

  Mr. F.W.J. van der Eerden

  Mr. F.W.J. van der Eerden is advocaat bij NautaDutilh in Amsterdam.

Niet-preferent concurrent, ofwel lager in rang maar niet achtergesteld

• Samenvatting

  Naar aanleiding van een wijziging van een Europese richtlijn kent ons recht sinds eind 2018 voor banken een bijzondere categorie concurrente schulden, aangeduid als ‘niet-preferente concurrente’ schuld. Dit betreft een (sub)categorie concurrente schulden, die in faillissement na gewone concurrente (dan ‘preferent-concurrente’) schulden wordt betaald zonder als ‘achtergesteld’ te worden aangemerkt.

• Auteursinformatie

  Mr. W.J. Horsten

  Mr. W.J. Horsten is advocaat bij Linklaters in Amsterdam.

Art. 6:13 Awb in de fuik?

• Samenvatting

  Auteur gaat in dit redactioneel in op de discussie over het vereiste om voor beroep bij de bestuursrechter bezwaar aan te tekenen bij het bestuursorgaan, in milieuzaken.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen

  Prof. mr. G.A. van der Veen is advocaat bij AKD te Rotterdam, bijzonder hoogleraar milieurecht aan de Rijksuniversiteit Groningen en lid van de redactie van het Tijdschrift voor Omgevingsrecht.

Detailhandel & Dienstenrichtlijn

De pakketbenadering: toverwoord of hellend vlak?

• Samenvatting

  In dit artikel gaat auteur in op een aantal uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak in navolging op de zaak Appingedam. Auteur bespreekt hoe de Afdeling de ‘pakketbenadering’ toepast in deze jurisprudentie.

• Auteursinformatie

  Mr. G.H.J. (Gijs) Heutink

  Mr. G.H.J. Heutink is advocaat bij Hemwood te Amsterdam.

Franchise: is artikel 7:922 BW een voorrangsregel waar de praktijk op moet voorsorteren?

• Samenvatting

  Artikel 7:922 BW van de nieuwe Wet franchise bepaalt dat ten aanzien van in Nederland gevestigde franchisenemers niet ten nadele kan worden afgeweken van de Titel franchise en dat een beding in strijd met artikel 920 nietig is, ongeacht het recht dat de franchiseovereenkomst beheerst. In deze bijdrage wordt onderzocht of dit de betekenis en status kan hebben van een voorrangsregel in het internationaal privaatrecht, meer precies in de zin van art. artikel 9 Rome I Verordening.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. dr. Edwin van Wechem

  Prof. mr. dr. T.H.M. van Wechem is hoogleraar Corporate Legal Counseling aan de Open Universiteit en redacteur van Contracteren.

  Mr. Michiel Bijloo

  Mr. M. Bijloo is advocaat en counsel bij BakerMcKenzie advocaten en notarissen te Amsterdam.

De Wet opheffing verpandingsverboden

Een kritische bespreking van de nieuwe regeling van art. 3:83 lid 3 en 4, 3:94 lid 5 en 3:239 lid 5 BW, alsmede van het overgangsrecht

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt aandacht geschonken aan het wetsvoorstel ‘Wet opheffing verpandingsverboden’. Na inwerkingtreding van de wet kunnen de overdraagbaarheid en verpandbaarheid van een geldvordering op naam die voortkomt uit de uitoefening van een beroep of bedrijf niet meer door een beding tussen schuldenaar en schuldeiser worden uitgesloten of beperkt. De Wet opheffing verpandingsverboden beoogt de kredietmogelijkheden van het bedrijfsleven te vergroten door zeker te stellen dat bedrijfsmatig verkregen geldvorderingen als onderpand voor financieringen kunnen worden ingezet. De nieuwe regeling, de daarin opgenomen uitzonderingen en het overgangsrecht worden kritisch besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. M.H.E. Rongen

  Mr. dr. M.H.E. (Martijn) Rongen is senior legal counsel bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

Selectieve betalingen in het zicht van (mogelijke) insolventie – ruim baan voor de bestuurder?

• Samenvatting

  Een bestuurder van een bv of nv wordt in tijden van financiële krapte veel vrijheid gegund om zelf te bepalen welke schuldeisers hij wel en welke hij (nog) niet voldoet. Deze vrijheid wordt slechts begrensd door de wet (pauliana) en door de jurisprudentie omtrent selectieve betalingen. Op grond van die jurisprudentie is een bestuurder die in een situatie waarin er blijvend meer schulden dan middelen zijn gelieerde crediteuren boven andere crediteuren behandelt, in beginsel persoonlijk aansprakelijk jegens die andere crediteuren. In de literatuur is bepleit dat deze ‘in beginsel’-regel zou moeten gelden voor alle betalingen die een bestuurder verricht nadat het faillissement van de vennootschap onvermijdelijk is geworden. Uit het arrest Ingwersen q.q./Kromme Leek c.s., dat eerder dit jaar werd gewezen, volgt dat de Hoge Raad hier echter geen aanleiding voor zag. In deze bijdrage staat de vraag centraal of dit betekent dat de Hoge Raad de bestuurder zelfs in een dergelijke situatie nog ruim baan geeft om zijn eigen keuzes te maken. Aan het einde wordt bezien hoe de lagere jurisprudentie tot nu toe hierop heeft gereageerd.

• Auteursinformatie

  Mr. L.M. Linskens

  Mr. L.M. (Lisa) Linskens is advocaat bij Evers Soerjatin te Amsterdam.

  Mr. S.C.M. van Thiel

  Mr. S.C.M. (Stein) van Thiel is advocaat bij Evers Soerjatin te Amsterdam.

Over het verzet tegen de rekening en verantwoording en de uitdelingslijst van de vereffenaar

• Samenvatting

  In dit artikel besteedt de auteur mede aan de hand van recente beschikkingen van de Hoge Raad aandacht aan de procesrechtelijke aspecten van het verzet tegen een door een vereffenaar gedane rekening en verantwoording of opgemaakte uitdelingslijst. In een van de door de Hoge Raad berechte zaken speelt de waardering van hetgeen een legitimaris krachtens erfrecht verkrijgt een rol. Deze kwestie wordt bij wijze van intermezzo behandeld.

• Auteursinformatie

  Prof. dr. S. Perrick

  Prof. dr. S. Perrick is advocaat te Amsterdam.