Open Access Advocate

De aanvang van de lange verjaringstermijn ex art. 3:310 lid 1 BW

Van schadeveroorzakende gebeurtenis naar aansprakelijkheidscheppende gebeurtenis

• Samenvatting

  De lange verjaringstermijn vangt aan met de ‘schadeveroorzakende gebeurtenis’. Dat criterium is volgens de auteur lastig hanteerbaar, omdat het als causaal begrip per definitie meerdere gebeurtenissen aanwijst. De auteur stelt voor te werken met het begrip ‘aansprakelijkheidscheppende gebeurtenis’. Dat begrip kan de lijn van de Hoge Raad eenduidig verklaren voor zowel contractuele als schuld- en risicoaansprakelijkheden.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. P.A. Fruytier

  Mr. drs. P.A. Fruytier is cassatieadvocaat bij BarentsKrans te Den Haag en redacteur van dit tijdschrift.

Boterzacht criterium met messcherp gevolg

Europees Hof zet streep door de rol van vervangend aanvullend recht na vernietiging van een oneerlijk beding

• Samenvatting

  Op 27 januari 2021 wees het HvJ EU een verstrekkend arrest over de rol van aanvullend recht na vernietiging van een oneerlijk beding. De reikwijdte van het arrest en de consequenties voor het Nederlandse recht worden in kaart gebracht.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. H.N. Schelhaas

  Prof. mr. H.N. Schelhaas is hoogleraar privaatrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en redacteur van dit tijdschrift.

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat onder de naam facily LAW advocatuur, adviseur bij La Gro Geelkerken Advocaten en honorair universitair docent aan de Universiteit Utrecht.

De homologatie van een akkoord onder de WHOA

• Samenvatting

  In deze bijdrage bespreekt de auteur de homologatie van een akkoord onder de Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA). De WHOA trad op 1 januari 2021 in werking. In het eerste kwartaal van 2021 zijn er drie homologatiebeslissingen geweest. De auteur bespreekt deze eerste drie homologatiebeslissingen en schetst daarmee de contouren van de homologatie van een WHOA-akkoord in de praktijk.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. O. Salah

  Mr. dr. O. Salah is als advocaat werkzaam bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam.

Reikwijdte van de buitencontractuele aansprakelijkheid van de accountant bij de uitoefening van een niet-wettelijke taak

Bespreking van HR 29 januari 2021, ECLI:NL:HR:2021:149 (Sloepenbedrijf)

• Samenvatting

  Naar aanleiding van een recent arrest van de Hoge Raad staat in deze bijdrage de vraag centraal, jegens wie de accountant een zorgplicht heeft als hij bij de uitoefening van een niet-wettelijke taak een rapportage opstelt en hem duidelijk is dat behalve zijn opdrachtgever ook derden daarop zullen vertrouwen.

• Auteursinformatie

  Mr. G.A.J. Boekraad

  Mr. G.A.J. Boekraad is advocaat bij Stibbe te Amsterdam.

Van meelwormen, krekels, sprinkhanen en andere wijzen van uitlegging van Unierecht

• Samenvatting

  Op 1 oktober 2020 gaf het Hof van Justitie van de Europese Unie antwoord op de door de Franse Conseil d’État gestelde prejudiciële vraag of hele insecten, zoals wormen, sprinkhanen en krekels, een novel food zijn in de zin van Verordening (EG) nr. 258/97. Tegen de achtergrond van deze vraag besteedt advocaat-generaal Michal Bobek in zijn conclusie, naast de standaardmethoden van uitlegging van het Unierecht, aandacht aan de minder vaak toegepaste dynamische uitlegging. In deze bijdrage wordt derhalve nader stilgestaan bij de beperkingen en mogelijkheden van de toepassing van de dynamische interpretatie in de context van het Unierecht.
  Conclusie A-G Bobek 9 juli 2020, zaak C-526/19, ECLI:EU:C:2020:552 (Entoma)

• Auteursinformatie

  Mr. drs. K.J. Defares

  Mr. drs. K.J. (Kenneth) Defares is advocaat te Amsterdam.

CK Telecoms/Commissie: ‘bridging the gap’ tussen Airtours en SIEC-test?

• Samenvatting

  Op 28 mei 2020 heeft het Gerecht van de Europese Unie de beschikking van de Europese Commissie vernietigd waarin de Commissie de overname van Telefónica UK door CK Hutchison UK (nadien ‘CK Telecom UK’) – een zogenoemde 4-naar-3-telecomfusie in het Verenigd Koninkrijk – verbood. In dit arrest wordt voor de eerste maal de toepassing van de ‘significant impediment to effective competition’ (SIEC)-test op zogenoemde ‘gap’-zaken onderworpen aan een (indringende) rechterlijke toetsing. Gap-zaken zijn concentratiezaken waarbij geen sprake is van het creëren of versterken van een dominante machtspositie, maar waarbij mogelijk een significante beperking van de concurrentie optreedt doordat de fusie leidt tot de vermindering van concurrentiedruk op een beperkt aantal overgebleven marktspelers. De maatstaf die het Gerecht in CK Telecoms/Commissie aanlegt, lijkt bijzonder zwaar en nadert de bewijsstandaard voor collectieve dominantie zoals geformuleerd in het Airtours-arrest. Dit zal het moeilijk maken voor de Commissie (en nationale mededingingsautoriteiten) om dergelijke fusies in oligopolide markten in de toekomst nog te verbieden.
  Gerecht 28 mei 2020, zaak T-399/16, ECLI:EU:T:2020:217 (CK Telecoms UK Investments/Commissie).

• Auteursinformatie

  Mr. B.J.H. Braeken

  Mr. B.J.H. (Bas) Braeken is advocaat en partner bij bureau Brandeis.

  Mr. X.Y.G. Versteeg

  Mr. X.Y.G. (Jade) Versteeg is advocaat bij bureau Brandeis.

Procesrechtelijke aspecten van de vordering benadeelde partij in het strafproces: welk wetboek gaat daar eigenlijk over?

• Samenvatting

  In mei 2019 heeft de Hoge Raad een overzichtsarrest gewezen over de vordering benadeelde partij in strafzaken (HR 28 mei 2019, ECLI:NL:HR:2019:793). Hoewel nuttig voor de praktijk waar het de materiële kant van de vordering betreft, roept het arrest juist vragen op als het om procesrechtelijke aspecten gaat. De Hoge Raad verwijst namelijk meermaals naar bepalingen uit het Rv, terwijl de gemiddelde praktijkbeoefenaar er veelal van uitging dat aan dit wetboek helemaal geen relevantie toekomt in strafzaken. Is sprake van een koerswijziging van de Hoge Raad of houdt de Hoge Raad juist koers? En welk wetboek gaat eigenlijk over de procesrechtelijke kant van de vordering benadeelde partij? Het Sv, het Rv, of allebei? Deze en andere vragen worden beantwoord in dit artikel.

• Auteursinformatie

  Mr. Th.O.M. Dieben

  Mr. Th.O.M. Dieben is advocaat bij JahaeRaymakers in Amsterdam.

  Mr. O.S. Pluimer

  Mr. O.S. Pluimer is advocaat bij JahaeRaymakers in Amsterdam.

De schadepost huishoudelijke hulp: op zoek naar handvatten ter invulling van het ‘normaal en gebruikelijk’-criterium

• Samenvatting

  De begroting van de omvang van de schadepost huishoudelijke hulp leidt vaak tot verdeeldheid tussen (belangenbehartigers van) slachtoffers en verzekeraars. Dit is met name het geval wanneer de schadepost niet onder de normering van de Richtlijn Huishoudelijke Hulp van De Letselschade Raad valt. Dit artikel gaat in op de vraag wanneer het inschakelen van professionele huishoudelijke hulp normaal en gebruikelijk is, hetgeen als criterium voor vergoeding van huishoudelijke hulp heeft te gelden. Er worden – na een uitvoerige analyse van de rechtspraak – diverse handvatten aangereikt ter beantwoording van deze vraag.

• Auteursinformatie

  Mr. M.W.H.M. Janssen

  Mr. M.W.H.M. Janssen is advocaat bij REX Advocaten te Wijchen.

Het gewoonterecht anno 2021

• Samenvatting

  Het praktisch belang van gewoonterecht is sterk afgenomen. De auteur wijst vier oorzaken aan: toenemende codificatie, de opkomst van gedetailleerde contracten, de opkomst van concurrerende open normen, en maatschappelijke ontwikkelingen. Gewoonterecht blijft echter in sommige gevallen van belang, bijvoorbeeld in de internationale handel en bij de invulling van open normen.

• Auteursinformatie

  Mr. J.J. Valk

  Mr. J.J. Valk is advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

De csqn-toets bij een nalaten in het licht van het arrest Netvliesloslating: komt bovennormconform gedrag voor rekening van de laedens?

• Samenvatting

  In het Netvliesloslating-arrest oordeelt de Hoge Raad dat bij een onrechtmatig nalaten binnen de csqn-toets het feitelijke gedrag dat de laedens daadwerkelijk zou hebben vertoond bij nakoming van de norm doorslaggevend is. Dat bevreemdt, omdat de laedens daardoor soms voor méér schade aansprakelijk is dan als hij zuiver normconform zou hebben gehandeld. In dit artikel betogen de auteurs dat die invulling van de csqn-toets niet strookt met de empirisch logische uitgangspunten daarvan.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. P.A. Fruytier

  Mr. drs. P.A. Fruytier is cassatieadvocaat bij BarentsKrans te Den Haag en redacteur van dit tijdschrift.

  Mr. L.A. Burwick

  Mr. L.A. Burwick is advocaat bij Houthoff te Amsterdam.

De rol van het gemeenschappelijk belang bij de verenigbaarverklaring van steunmaatregelen

• Samenvatting

  Moet een lidstaat die een steunmaatregel door de Europese Commissie verenigbaar verklaard wil krijgen op grond van artikel 107 lid 3 VWEU, aantonen dat met die steunmaatregel een gemeenschappelijk belang bevorderd wordt? Dat is wel de praktijk. Het arrest Hinkley roept echter de vraag op of dat aantonen van het bevorderen van een gemeenschappelijk belang gevergd kan worden en wat de rol daarvan dan is in de beoordeling van de verenigbaarheid van steunmaatregelen. Daarop wordt ingegaan in dit artikel.
  HvJ 22 september 2020, zaak C-594/18P, ECLI:EU:C:2020:742 (Oostenrijk/Commissie (Hinkley)).

• Auteursinformatie

  Mr. C.T. Dekker

  Mr. C.T. (Cees) Dekker is advocaat en partner bij Nysingh advocaten en notarissen te Utrecht.

Het spanningsveld tussen de belangen van producent, concurrent en publiek

Hoever reikt de bescherming van de commerciële belangen van farmaceutische bedrijven onder de Eurowob?

• Samenvatting

  In deze bijdrage worden twee recente uitspraken van respectievelijk het Gerecht en het Hof van Justitie besproken. In deze uitspraken laten zij zich uit over het openbaar maken van klinische onderzoeksrapporten verstrekt in het kader van een aanvraag voor het in de handel brengen van een geneesmiddel. In de uitspraken komen onder meer het leerstuk van de algemene aanname van de vertrouwelijkheid en de uitzonderingsgrond onder de Eurowob die dient ter bescherming van de commerciële belangen van een (rechts)persoon aan bod. Dit artikel beoogt uiteen te zetten in hoeverre de uitspraken meer duidelijkheid verschaffen over het bovengenoemde leerstuk en de genoemde uitzonderingsgrond.
  Verordening (EG) nr. 1049/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie (PbEU 2001, L 145).
  Gerecht 5 februari 2018, zaak T-718/15, ECLI:EU:T:2018:66 (PTC Therapeutics International/EMA) (PbEU 2018, C 104)
  HvJ 22 januari 2020, zaak C-175/18 P, ECLI:EU:C:2020:23 (PTC Therapeutics International/EMA) (PbEU 2018, C 231)

• Auteursinformatie

  Y.C. Bijl LL.M.

  Y.C. (Yannick) Bijl LL.M. was ten tijde van het schrijven van dit artikel jurist bij de afdeling Europees Recht van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

  J. de Klein LL.M.

  J. (Josse) de Klein LL.M. is jurist bij de afdeling Europees Recht van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De Commissie aan de poort: de voorgenomen regulering van techreuzen onder de Digital Markets Act

• Samenvatting

  Op 15 december 2020 publiceerde de Commissie haar ‘Digital Services Package’. Dit wetgevingspakket, waar met veel belangstelling naar is uitgekeken, omvat twee voorstellen: de Wet inzake digitale diensten (DSA) en de Wet inzake digitale markten (DMA). De DSA heeft tot doel om de rechten van gebruikers van digitale diensten te beschermen. De DMA bevat aanvullende regels en een nieuw toezichtregime voor machtige onlineplatforms, zogenoemde ‘poortwachters’. Het doel van de DMA is het beteugelen van oneerlijke gedragingen van deze poortwachters waarmee zij zowel concurrenten als consumenten benadelen. In deze bijdrage gaan wij in op het voorstel voor de DMA.
  Commissie Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad over betwistbare en eerlijke markten in de digitale sector (Wet inzake digitale markten) COM/2020/842 def.

• Auteursinformatie

  Mr. Y. de Vries

  Mr. Y. (Yvo) de Vries is advocaat bij Allen & Overy te Amsterdam.

  Mr. M.S. Klijsen

  Mr. M.S. (Midas) Klijsen is advocaat bij Allen & Overy te Amsterdam.

  Mr. H.M. Pannekoek

  Mr. H.M. (Marik) Pannekoek is advocaat bij Allen & Overy te Amsterdam.

De Crowdfundingverordening, a brand new beginning

• Samenvatting

  Vanaf november 2021 is de Crowdfundingverordening van toepassing. Crowdfundingplatformen hebben dan een vergunning nodig om diensten te kunnen verlenen. In dit artikel wordt ingegaan op de wijzigingen als gevolg van de verordening voor de verschillende bij crowdfunding betrokken partijen.

• Auteursinformatie

  Mr. J.M. van Poelgeest

  Mr. J.M. (Jonneke) van Poelgeest is advocaat bij Trivvy Advocatuur te Amsterdam.

Het belang van de klassenindeling onder de WHOA

• Samenvatting

  De WHOA biedt de mogelijkheid om een dwangakkoord buiten surseance van betaling of faillissement op te leggen. De schuldenaar of herstructureringsdeskundige legt het akkoord ter stemming voor aan de schuldeisers en aandeelhouders en indien ten minste één klasse van schuldeisers of aandeelhouders vóór het akkoord stemt, kan de rechter het akkoord homologeren. Een juiste klassenindeling is cruciaal voor het al dan niet slagen van een WHOA-traject. In dit artikel wordt ingegaan op de vrijheid die de schuldenaar of herstructureringsdeskundige heeft bij het vormen van de klassenindeling, de rechterlijke toetsing daarvan en de mogelijke consequenties van die toets.

• Auteursinformatie

  Mr. M.R. van der Zee

  Mr. M.R. (Maaike) van der Zee is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag.

  Mr. B. Gideonse

  Mr. B. (Benjamin) Gideonse is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag.

Banken in spagaat

• Auteursinformatie

  Mr. V.Y.E. Caria

  Mr. V.Y.E. (Valentina) Caria is advocaat bij NautaDutilh te Amsterdam.

De aanvang van de korte verjaringstermijn bij beroepsaansprakelijkheidsvorderingen na het arrest van de Hoge Raad van 9 oktober 2020

• Samenvatting

  Op 9 oktober 2020 heeft de Hoge Raad een arrest gewezen over het moment waarop de verjaringstermijn van de beroepsaansprakelijkheidsvordering van de (voormalig) cliënt op zijn adviseur een aanvang neemt. In dit artikel wordt het arrest bekeken in de context van eerdere rechtspraak over dit onderwerp en wordt onderzocht hoe de door de Hoge Raad gegeven norm in de praktijk kan uitwerken.

• Auteursinformatie

  Mr. M. de Haan

  Mr. M. de Haan is advocaat bij NN Advocaten (Nationale-Nederlanden) te Den Haag.

  Mr. E.A.L. van Emden

  Mr. E.A.L. van Emden is advocaat bij NN Advocaten (Nationale-Nederlanden) te Den Haag en buitenpromovendus aan de Radboud Universiteit te Nijmegen.

Consultatievoorstel wettelijke kwaliteitsrekening financiële ondernemingen: naar een praktisch alternatief voor een stichting derdengelden?

• Samenvatting

  In dit artikel wordt ingegaan op de achtergrond, opzet en inhoud van het consultatievoorstel voor een wettelijke kwaliteitsrekening voor bepaalde financiële ondernemingen. De auteur signaleert verschillende verbeterpunten en concludeert dat de toegevoegde waarde van het voorstel vooral hierin ligt dat het een praktisch alternatief biedt voor het gebruik van een stichting derdengelden.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. W.A.K. Rank

  Prof. mr. W.A.K. Rank is hoogleraar Financieel Recht aan de Universiteit Leiden, Of Counsel bij NautaDutilh te Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

Het ontbinden van een overeenkomst en de Tenzij-jurisprudentie

• Samenvatting

  Meijers heeft een ontbindingsregime ontwikkeld dat voornamelijk was geënt op het (eenzijdig) belang van de schuldeiser. De Hoge Raad heeft zowel voor als na de invoering van het BW het door Meijers ontworpen regime mijns inziens gerelativeerd door bij de beoordeling van de ontbindingsbevoegdheid de belangen van de schuldenaar via een open belangenafweging te laten meewegen. In de Tenzij-jurisprudentie heeft de Hoge Raad zijn eerdere – meer gefragmenteerde – rechtspraak op het gebied van ontbinding bevestigd en gepresenteerd als een meer coherent systeem. Alhoewel het misschien (rechtspolitiek) wenselijk kan zijn om de belangen van een schuldenaar zwaarder te laten meewegen, wordt hiermee wel afbreuk gedaan aan het – aanvankelijk – scherpe normenkader van artikel 6:265 lid 1 BW. De auteur betoogt dat als gevolg daarvan de ontbindingsrechtspraak minder voorspelbaar is. Zo valt in het Tenzij-arrest op dat voorzieningenrechter en hof tot verschillende uitkomsten komen. De onvoorspelbaarheid wordt volgens de auteur versterkt doordat de omstandigheden die de rechter bij een beslissing over een ontbinding kan meewegen, zowel aan de kant van de schuldeiser als aan die van de schuldenaar, tot het moment van vonnis moving targets kunnen zijn.

• Auteursinformatie

  Mr. A.J. Rijsterborgh

  Mr. A.J. Rijsterborgh is advocaat te Amsterdam en werkt als buitenpromovendus aan de Open Universiteit aan een proefschrift over partiële aantasting van overeenkomsten.

Het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst anno 2021

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van de jurisprudentie op het gebied van het postcontractuele non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. Ook wordt stilgestaan bij de invloed van de Wet franchise op postcontractuele non-concurrentiebedingen in franchiseovereenkomsten.

• Auteursinformatie

  Mr. J.H. Kolenbrander

  Mr. J.H. Kolenbrander is advocaat bij De Clercq Advocaten Notariaat te Leiden en gespecialiseerd in franchising.