De auteurs bespreken artikel 4:210 lid 1 BW bezien vanuit de nieuwe Richtlijnen Vereffening nalatenschappen en Handleiding erfrechtprocedures kantonrechter. Dit artikel regelt de aanwijzingsbevoegdheid van de kantonrechter ten opzichte van de vereffenaar. In deze bijdrage wordt ingegaan op de ambtshalve aanwijzing en de aanwijzing op verzoek van een belanghebbende (bijvoorbeeld de vereffenaar), en in welke vorm zo’n aanwijzing kan worden gegeven. In het bijzonder wordt aandacht besteed aan het standpunt van de expertgroep dat verzoeken tot aanwijzingen niet (meer) mogelijk zijn.

Binnen Europa zijn vruchtgebruikconstructies, al dan niet tijdens leven van de vruchtgebruiker gecreëerd, zeer populair om vermogen over te hevelen. Nederland lijkt hierop de uitzondering te vormen. De nadelige fiscale consequenties van een tijdens leven gevestigd vruchtgebruik liggen daaraan ten grondslag. De auteur gaat in op de Nederlandse fiscale gevolgen van enkele voorbeelden van vruchtgebruikadvisering aan Nederbelgen.

Er is uiteenlopende jurisprudentie van de gerechtshoven over het onderwerp verrekening van verjaarde leningen in familieverband bij afwikkeling van nalatenschappen. De auteur heeft dit onderwerp onderzocht door bestudering van jurisprudentie en literatuur. Zijn conclusie is dat de gedwongen toerekening van schulden bij de verdeling van de nalatenschap ten onrechte gezien wordt als verrekening. De gedwongen toerekening is geen verrekening, maar tenietgaan van een verbintenis door vermenging. Wanneer een vordering van een erflater op één van zijn erfgenamen is verjaard, is tenietgaan door vermenging niet mogelijk, ondanks artikel 6:131 lid 1 BW, waarin bepaald is dat verrekening ook mogelijk is met een verjaarde tegenvordering. Dit onderwerp is relevant omdat veel over nalatenschappen wordt geprocedeerd, waarbij regelmatig oude niet-afgeloste leningen binnen de familie onderwerp van geschil zijn.

De verwerping van een nalatenschap kan een gift behelzen. Deze kan een rol spelen bij de legitieme portie in de nalatenschap van de verwerper. De verwerping heeft ook op andere terreinen mogelijk vergaande gevolgen.